Dijital Ürünler #94
Dijital Ürünler’in 94. sayısından herkese merhaba!
İki haftada bir dijital ürün dünyasında ilgi alanıma giren konuları sizlerle paylaştığım e-bültenin 94. sayısında YourStack, Benedict Evans’ın artık geleneksel hale gelen yeni yıl sunumu, Present, Cloud Prem kavramı, Pathfix ve Aposto gibi konu başlıkları sizi bekliyor.
Dijital Ürünler’i sosyal ağlarınızda paylaşmayı ve iş arkadaşlarınıza e-postayı forward etmeyi unutmayınız.
Keyifli okumalar.
Benedict Evans‘dan ‘Tech in 2020’ sunumu
A16Z ortaklarından Benedict Evans’ın artık geleneksel hale gelen yeni yıl sunumuna muhakkak göz atın derim. Benim notlarım:
Yeni ‘exciting’ konu regülasyonlar
Yeni teknolojileri ‘stupid’, ‘exciting’ ve ‘boring’ olarak bir S Curve’e benzeten Ben, akıllı telefonların artık boring aşamasına çoktan geldiğini ve yeni akımın ise regülasyonlar ile teknoloji politikası olacağını söylüyor. Ve bu yeni akım da dev teknoloji şirketlerinin omuzlarında yükseliyor.
E-ticaret D2C’niin önünü açıyor, ‘enabler‘ platformlar büyüyor
ABD’de Türkiye’nin tam iki katı kadar perakendeden pay alan e-ticaretin çok daha büyüyeceği ve bu bağlamda da D2C (direct to consumer) markaların büyük gelişme kat edeceği Ben’in bir diğer tahmini. E-ticaret demişken platform bacağında Shopify’ın $60b GMV’ye ulaştığını da belirtmek gerekiyor. Amazon ise gelirinin yalnızca üçte birini kendi yaptığı satışlardan elde ediyor, arama sonuçlarında gösterdiği reklamların gelir tablosuna yansıması da 2019’da $10b. Bu arada $10b aynı zamanda Booking ve Expedia tarafından Google’a ayrılan reklam bütçesi. Yani yeni perakende vergisi. :) Erik Nordstrom’un (Nordstrom kurucusu) söylediği şu cümle ise omni-channel’ın ete kemiğe bürünmüş hali niteliğinde: “Over half of our store sales involve an online journey, and over a third of our online sales involve a store experience.”
Unbundling’den tekrardan Rebundling’e...
Hatırlarsanız daha önce bu satırlarda mobil uygulama marketlerde denenmeyen bir iş modelinin neredeyse kalmadığıyla ilgili ilginç bir analiz paylaşmıştım. Mobil dünyada ‘super app’ kavramına işaret eden bu değişim, TV gibi alanlarda ise Ben’e göre rebundling’i öne çıkarıyor. Yani insanların TV alışkanlığını önce Twitch, YouTube veya Netflix ile bölerken, kısa süre içinde de tekrardan birleşmeleri yaşayacağız. Öyle ki artık kişilere direkt ulaşan markalar birer B2B şirkete dönüşecekler.
Daha önce yine burada bolca işlediğim teknoloji devlerine karşı regülasyon (örneğin pazar yerinin sahibinin pazar yerinde ürün satamaması gibi) ve compliance konularına hiç girmiyorum. :)
YourStack: Product Hunt imzalı teknolojik ürün ve eşya paylaşım platformu
Product Hunt ekibince bir süredir üstü kapalı olarak tanıtılan sosyal ağ YourStack, hafta içinde görücüye çıktı. Şimdilik betada olan YourStack’e üye olmak için benim referans kodumu da kullanarak bekleme listesine adınızı yazdırabilirsiniz.
Yazılım ürünlerini ve hatta eşyalarını (kitaplar, oyunlar, gadget’lar) profilinize tanımlayıp takipçilerinizle paylaşabileceğiniz, ve tabii başka ürün ve eşyaları keşfedebileceğiniz platform aslında byte gibi ekran görüntüsünü paylaşmaya yarayan mini araçların çok daha derli toplu hali gibi duruyor. Sosyal medyada influencer’ların paylaşımlarının hem zamanla kaybolması hem de hangisi reklam hangisi gerçek tavsiye anlaşılmaması sorunlarını da ortadan kaldırabilecek YourStack, zaman geçtikçe güzel bir başvuru ve keşif platformu haline gelecektir diye düşünüyorum.
Böylelikle PH’nin sahibi olan AngelList de bu ürünlerin keşfinden yatırım almasına, yatırım aldıktan sonra büyümesine ve piyasada tutunmasına kadar etki alanı genişletmiş olacak.
Bulutta paradigma değişimi: Cloud Prem
Kısa bir süre önceye kadar çoğu yazılım şirketi cloud veya on-prem seçeneklerini müşterilerine sunarlarken artık üçüncü bir seçenek daha var: Cloud Prem.
Gördüğüm kadarıyla Mattermost’un başını çektiği bu akım, data katmanını uygulananın kaynak kodlarından ayırarak müşteride kalmasını sağlıyor, uygulamanın kaynak kodları da SaaS çoğu işte olduğu gibi bulutta tutuluyor. Sadece üçüncü parti yazılımlar için değil, aynı zamanda kurumlar için de kendi yazılımlarının kaynak kodlarını bulutta (hatta kendi bulutu?) tutmak anlamlı bir seçenek olabilir. Cloud Prem aslında paradigmik bir değişim.
Henüz az sayıda örneğini gördüğüm, aynı zamanda VPC (Virtual Private Cloud) olarak da anılan ve AWS’de de desteklenen bu methodu henüz duymadıysanız biraz daha detaylı bilgiyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Pathfix: SaaS entegrasyonlarını kolaylaştırmak için OAuth proxy çözümü
SaaS uygulamaların büyümesinde en önemli faktörlerden biri olan entegrasyonlara kafayı takan Pathfix ekibi, geliştiriciler tarafından en az sevilen ve en çok zaman alan konu olan OAuth protokolünü hedefine almış.
Tek bir OAuth 2.0 (veya 1.0) entegrasyonu ile bağlantılı olduğunuz tüm platformlara ait şifre ve token’ları yönetmenize olanak tanıyan Pathfix, zamandan kazanmanıza ve kaynak kodlarınızın daha kolay yönetilebilir olmasına yarıyor.
Aktif girişimciler tarafından kurulan mikro VC fonu: The Todd & Rahul Angel Fund
Son aylarda Silikon Vadisi’nin en çok dikkat çeken girişimi diyebileceğim Superhuman’ın kurucusu Rahul Vohra, yakın arkadaşı ve Eventjoy’un kurucusu Todd Goldberg ile yeni bir -mikro- VC fonu duyurdu: The Todd & Rahul Angel Fund.
7 milyon dolarlık fon, girişimlere erken aşamada 75 - 200 bin dolar aralığında yatırım yapacak. Fonu özel kılan ise 7 milyon doların Rahul ve Todd gibi yine girişimci olan veya girişimlerde aktif olarak çalışan profesyonellerce oluşturulmuş (Limited Partners) olması.
Evet belki ülkemizde bundan beş sene öncesine göre çok daha fazla VC var, ve hatta bir bölümü ikinci fonlarını da kapatmayı başardı. Ancak ABD’de bambaşka bir boyutta olan VC fonları arasında özellikle erken aşamada rekabet giderek kızışıyor. ‘The Todd & Rahul Angel Fund’ da bizzat kollarını sıvayan girişimcileri arkasına almasıyla konuya başka bir boyut getirdi. Eminim aynı değerlemede çoğu SaaS girişimcisi geleneksel VC’lerdense bu ikilinin fonuna daha sıcak bakacaktır.
Uber ve WeWork gibi IPO’larda private market ile public market arasında yaşanan dalgalanma, ABD’de VC yatırımlarına da başka bir gözle bakılmasını sağladı.
Örneğin 10 yıl öncesiyle kıyasladığımızda benzer değerlemelere ulaşmak için artık daha düşük işlemin yeterli olduğu günümüzde; VC yatırımlarında orta vadede birçok şeyin değişeceği kesin gibi.
📚Okuma önerileri...
Present: 2019’da %50 büyüyen mindfulness pazarında yeni oyuncu
Daha önce de e-bültende geliştirdiği başarılı ‘weekend project’ işlerine yer verdiğim Aras Atasaygın’ın yeni uygulaması Present, ruhsal sağlık (mindfulness - umarım doğru çevirmişimdir) ve verimlilik odaklı bir günce olarak tarif edilebilir.
Yeri gelmişken oldukça kullanışlı ve göze hoş gelen bir arayüze sahip olan uygulama, diyalogsal (conversational) tasarım konusunda da başarılı bir örnek olmuş diyebilirim.
Her gün ne hissettiğiniz günlük tadında girdiğiniz Present; ‘power nap’ özelliği, kısa süreli sakinlik için ses kaydı ile yürüttüğü özel meditasyon seansları ve nefes egzersizleriyle öne çıkıyor. Verimlilik için sağlıklı bir ruh halinin gerekli olduğunu savunan uygulamayı konuya meraklı olaraklara tavsiye ederim.
En büyük 10 meditasyon uygulamasının 2019 yılı içinde %50’den fazla büyüyerek 200 milyon dolar gelir elde ettiğini söylesem; konunun ne denli büyük bir trend olduğuna ikna olursunuz diye düşünüyorum. Hatırlarsanız sizlere Present’a benzeyen bir başka uygulama olan Stoic’ten daha önce bahsetmiştim.
Aposto: Medyada yeni bir e-bülten soluğu
Apple’ın bile ‘kanlı ve canlı’ insan tarafından yapılan kürasyona önem verdiği günümüzde, medyaya e-bülten yoluyla yeni bir soluk veren Aposto’yu birkaç haftadır takip ediyordum, hafta içinde ise kurucu ekiple tanışma fırsatı buldum.
Hafta içi her sabah yerli ve yabancı kaynaklardan kültür&sanat, iş dünyası, teknoloji, startup ve politika ve piyasalar gibi geniş bir yelpazede derleme sunan e-posta bülteni olarak tarif edebileceğim Aposto’ya abone olmanızı öneririm.
Front-end Developers, System Administrators, Product Owners {iş ilanı}
Scale-up olarak anılan kategoriye giren iki güzel şirketin toplamda üç iş ilanını sizlerle paylaşmak istiyorum.
Pisano’da front-end developer veya system administrator, Apsiyon bünyesinde ise product owner pozisyonunda çalışmak istiyorsanız yukarıdaki linkler aracılığıyla başvuru yapabilirsiniz.
İş ilanını Dijital Ürünler’de gördüğünüzü not düşerseniz küçük de olsa bir adım öne geçebilirsiniz diye düşünüyorum. 😊
Girişimcilerde Ürün Yönetimi ve UX süreçleri {etkinlik}
ProductTank İstanbul’un 20 Şubat Perşembe günkü buluşmasında konu girişimlerde ürün yönetimi ve deneyim tasarımı. Ürün yönetimi ve girişimcilik konularına meraklı olanlara duyurulur.