Soft Commitment #158
Consumer Trend Report ne söylüyor, yeni nesil AI donanımlarının hazin sonu, büyüme dönemi geri geldi, OpenAI'ın reklam şirketi olma vizyonu, Anthropic'in dikkat çeken hamleleri, IMO ve dahası...
Selekt AI’ın sunduğu Soft Commitment #158’den herkese merhaba!
OpenAI, Google ve Microsoft’un AI lansmanı, Meta’nın $30b değerindeki GPU satın alması, Nvidia’nın açıklanan çeyrek sonuçları… Yani yine AI’a doyduk. :)
Ama merak etmeyin, az sonra bu 2 haftaya Soft Commitment bakışı atacaksınız. Evet bolca AI var; ama yalın, tekrardan uzak meseleleriyle. AI dışında kalanlar da en az AI başlıkları kadar ilgi çekici…
Sizlere e-bültenle sıklıkla yakınlarında dolaştığım bir alanda, dikkat çeken bir üründen bahsetmek istiyorum: Selekt AI. Üretken yapay zeka teknolojisi kullanan, EnerjiSA içerisinde, kurumun kendi ihtiyaçlarına çözüm bulmak üzere ortaya çıkan Selekt AI; en kısa tanımıyla inovasyonun nabzını tutuyor.
Peki bu ne demek: yükselen yeni startup’ları ve yatırım trendlerini yapay zekanın gücüyle keşfedebilir, ilginizi çeken girişimleri takip edebilir ve itibar analizlerine ulaşabilirsiniz demek.
Örneğin hemen aşağıda Selekt AI’ın analizine göre son dönemde ülkemizde kategori bağımsız olarak öne çıkan 3 girişimi inceleyebilirsiniz:
Homster: Yapay zeka tabanlı iç tasarım hizmeti
PayWall: Ödeme adımlarında müşteri deneyimini geliştiren ödeme ağ geçidi
Terra One: Büyük ölçekli batarya depolama sistemlerinin geliştirilmesi çözümü
1 ay ücretsiz deneme, demo ve Soft Commitment’a özel %10 indirim…
Bir ay ücretsiz sunulan Selekt AI PRO üyeliğini buradan alabilir; 500’den fazla girişimi inceleyebilir, haftalık e-bültene ulaşabilir ve platformu deneyimleyebilirsiniz. Selekt AI kurucusu Tümay Solak ile platforma dair görüşmek, demo yapmak için lütfen buraya tıklayın.
Son olarak Soft Commitment okuyucularına özel sunulan bir yıllık %10 indirim için buraya Soft Commitment'tan geldiğinizi söylemeniz yeterli: yardim@selektai.com.
Hem EnerjiSA gibi kurumların inovasyon departmanlarının hem de Treeo VC gibi yatırımcıların müşterisi olduğu Selekt AI’ın bugün itibarıyla 1000’in üzerinde üyesi bulunuyor.
Soft Commitment’a eğer hala abone değilseniz Türkiye’nin en meraklı 6 bin internet sektörü profesyoneline katılabilirsiniz. Ayrıca e-bülteni iş arkadaşlarınızla paylaşmayı unutmayın.
Keyifli okumalar,
Erman Taylan (LinkedIn & Twitter)
🤡 Consumer Trend Report: ‘Access’, yerini ‘zone of edit’e bırakıyor
Forerunner Ventures’ın hazırladığı Consumer Trend Report tasarımından içeriğine, veri görselleştirmesinden sunduğu tezlere çok hoşuma gitti. Özellikle B2C iş yapan (B2B işlerdeki kararlar da -hala- insanlar tarafından alınıyor ama…) herkes incelemeli diye düşünüyorum. ABD’de 2500 katılımcının dahil olduğu bir araştırmanın temelini oluşturduğu rapordan öne çıkardıklarım:
Zone of Productivity: Şirket ve devletlere de güven düşüyor, şirketlerin tam zamanlı çalışanlardan aldıkları verim azalma eğiliminde, kişisel sürdürülebilirlik çabaları ise artıyor. Bunun içine freelancer ya da indie developer olmayı da koyuyorum. İnsanların %75’den fazlası bir side-hustle’ı olsun istiyor veya üzerine çalışıyor. Diğer yandan Airbnb’de 4 milyon ev sahibi, Etsy’de 7.5 milyon satıcı, Doordash’de 13 milyon ‘dasher’ ve Uber’de 6.5 milyon sürücü var, yani gig economy de burada.
Zone of Edit: ‘Access’, yerini ‘zone of edit’e bırakıyor. Sosyal medya, oyunlar, haberler ve mobil cihazlarında daha az vakit geçirmeyi hedefleyenlerin oranı bir hayli yüksek. Bu da AI’ın bugünkü bir numaralı use-case’lerinden birini doğuruyor: Özetle, bana uzman görüşü ver, kişiselleştir ve benim yerime hallet.
Henüz adaptasyon döngüsünün başlarında olan, birbiriyle tezat, insanların alışkanlarına direkt olarak etki eden iki öne çıkan davranış var: müsriflik ve sürdürülebilirlik. Sadece ülkemizde değil dünyanın her yerinde gelir dağılımı dengesi şaşınca insan psikolojisi müsrifliğe yatkınlaşıyor, bazı markalar bundan yararlanıyor. Diğer dikkat çekici davranış değil ama sonuç; stress. Bunu da sosyal medya, FOMO hisse ve yalnızlık tetikliyor.
İyi yaşam, yalnızlık ve özgürlük her şeyin başı olan eğilimlerin diğer dikkat çeken başlıkları. Tüm dünyada süregelen resesyon sonrası yavaş yavaş harcamaların arttığı döneme giriyoruz. Yani YOLO (‘you only live once’) mu FIRE (‘financial independence retire early’) mı dediğinizde YOLO ağır basıyor. Özellikle politika ve temel harcamalara dair umutsuzluk had safhada; sağlık, eğitim ve yaşam ‘kalitesi’ ise pozitif bakılan konular, muhtemelen teknolojinin etkisine inançtan geliyor.
Eğitim, sağlık ve diğer kategori bazlı tüketim alışkanlıkları fazlaca ABD spesifik noktalara değindikleri için onları burada pas geçiyorum kabalıktan kaçınmak adına, aynı şekilde AI chapter’ını da...
🪇 Yeni nesil AI donanımları patladı: Humane ve rabbit
23 Ocak’ta, #150’de size rabbit r1’dan bahsetmiştim. Yeni nesil AI donanımlı donanım cihazları arasında en çok ilgi çeken kendisiydi, özellikle LAM (Large Action Model) ile. Bugün geldiğimiz noktada r1 piyasaya çıktı ve teknoloji analistleri cihazı -adeta- yerin dibine gömdü, ama daha kötüsü var…
İnternet dünyasının ‘araştırmacı gazetecisi’ Coffeezilla, hafta içinde rabbit ile ilgili bir video yayınladı. Bugüne kadar $58m yatırım alan rabbit’in kurucusu ki şirket de aynı, sadece ismi değişmiş, bundan çok değil 3 yıl önce NFT konusunun en hype olduğu dönemde sıfır karbon ile adına Bitcoin 2.0 dediği bir proje üzerine çalışıyormuş. Tüm buzzword’leri (NFT, carbon, crypto, AI, oyun, metaverse) bir arada sunduğu projede verdiği sözlerin hiçbirini tutmayan Jesse Lyu, bu proje için de $6m yatırım almış.
Aralarında Khosla Ventures’ın da olduğu yatırımcılar nasıl rabbit’e yatırım yapmaya ikna oldu onu bilmiyoruz, ama web3 sağolsun gördük ki Sequoia’dan a16z’ye evet dışarıdan çok etkileyici duran bu fonlar içeride enteresan süreçlere (DD gibi) de ev sahipliği yapabiliyor. Dolayısıyla Khosla’nın da bu hikayeyi yeterince bilmiyor olması şahsen beni pek de şaşırtmaz. Tabii en azından şimdilik ‘scam’ diyebileceğimiz bir durum yok, cihaz kötü çalışıyor, satışlar kötü gidiyor, kurucunun da geçmişte pek iyi durmayan bir işi daha var. Ama Coffeezilla da videolarının devam edeceğini söylüyor.
Humane AI da kendisine alıcı bakıyor
Diğer bir dikkat çekici AI odaklı donanım ürünü Humane AI’dan da 2023’ün Kasım ayında, #146’da, sizlere bahsetmiştim.
En az r1 kadar beğenilmeyen Humane AI da Bloomberg’ün haberine göre kendisine alıcı arıyor, yani şirketin tamamını satmak istiyor. Microsoft, Qualcomm Ventures ve Sam Altman’ın da aralarında bulunduğu yatırımcılardan $220m yatırım alan şirketin satış etiketinin de $750m civarında olduğu konuşuluyor.
İki şirket de kendi içlerinde başka hype’lara (Humane AI’ın kurucularının eski Apple çalışanı olması gibi ki bu konuda da Apple’da çalışanlar kurucuların bahsettikleri gibi önemli roller üstlenmediklerini söylüyor) sahip olsalar da AI kelimesinin bizzat kendisi bu değerleme ve ilginin en büyük sebebiydi.
Tahminim o ki yakın gelecekte uygulama ve altyapı katmanında da benzer erken satış haberlerini duymaya devam edeceğiz.
Çekilin, babalar geliyor: Microsoft ve Apple
Apple’ın ayın 15’indeki iPad lansmanında M4’ü tanıtması gözleri WWDC’ye çevirdi, ‘AI odaklı’ olmayacaktır ama Apple yorumuyla ‘AI özellikle tablet nasıl olacak?’ Haziran’da görmüş olacağız. Microsoft ise Copilot+ adındaki ‘AI first PC’ cihazını tanıttı.
💳 İnternet şirketleri tekrar ‘büyüme dönemine’ girdi
Şirketler için kurumsal kart çözümü olan Ramp’ın ‘Business Spending Benchmarks’ ismini verdiği raporu birden çok kez sizin için yorumladım çünkü gerçekten çok net ve değerli bir veri. Yayınlanan son raporda en dikkat çekici veri; şirketlerin 2023’e kıyasla reklam harcamalarını %40 arttırması oldu. Bu en basit şekliyle büyümenin başladığını ve dönüşümlerin normale döndüğünü gösteriyor.
Kategori bağımsız harcama yükselişinde en büyük artış orta büyüklükteki şirketlerde, evet mid-market şu an big-enterprise’dan daha agresif
Erken aşamaya baktığımızda şirketlerin maaş dışındaki harcamalarının yarısı reklama (tabii ki Meta ve Google), %15’i bulut servislerine gidiyor. İyi de bunun nesine şaşırdın dediğinizi duyar gibiyim; evet ama %50’yi tabloda görünce insan şaşırmadan edemiyor. Erken aşamadaki melek ve VC’lerin parasının kabaca %25-35’inin Meta ve Google’a gitmesi ‘revenue based’ modellerinde, medyada, komünitelerde hala çok büyük bir fırsat olduğunu gösteriyor. Bu arada reklama harcanan oran da şirket büyüdükçe artıyor…
ABD’de 1. çeyreğin vergi dönemi olmasının etkisi olsa da şirketlerin finans ve compliance‘daki harcamaları artıyor
Raporda AI’a dair de dikkat çekici noktalar var;
Genel yazılım harcamaları 2023 ile 2024 birinci çeyreği arasında %6 artmışken AI için büyüme oranı %293.
AI harcaması yapmaya başlayan şirketlerin sayısındaki artış sadece %3, herkes en azından pazara girişini yaptı, ama kart harcamalarındaki ortalama tutarlar her segment için büyük bir yükseliş eğrisinde.
İşlem adetinde lider OpenAI, onu Midjourney, Anthropic ve Firefiles.ai takip ediyor, işlem tutarlarında ise Databricks birinci, AssemblyAI ve Seamless.AI hemen ardında. Bana sorarsanız kesinlikle işlem adeti çok daha önemli metrik, OpenAI eminim bir müşterisinden elde ettiği ortalama geliri (ARPU) fazlasıyla arttıracaktır. Evet, geçen sayıda da söylediğim gibi; LLM dünyasının sadece sahnesinde değil, her yerinde kralı OpenAI.
🕛 Kısalar…
Writing like an Amazonian: ‘Fake’ değildir umarım ama bizzat Jeff Bezos’un Amazon’un bir çalışanı nasıl yazmalı/konuşmalı üzerine notları, fake olsa da tüm satırlarına katılmamak elde değil.
Avustralya’dan çıkan en büyük 2. internet şirketi olan Canva’nın kurucu ortak ve CEO’su Melanie Perkins, bu boyutta bir şirket CEO’sundan daha önce hiç denk gelmediğim bir sahne performansına imza atmış, süper! Canva’nın lansmanı gibi AI özellikleri, video alanındaki gelişimi ve enterprise segmenti gözüne kestirmesi de ilgi çekici. Şurada tüm yeniliklere hızlıca göz atabileceğiniz bir thread var.
2023’de yayında olan websitelerinin %38’ine 2024’de erişilemiyor. Wikipedia üzerinde referans verilen linklere bakınca; başlıkların %54’ündeki en az bir link artık erişilebilir değil. İlk defa gözüme çarpan ama büyük bir problem/konu. En basiti LLM modellerini düşünelim…. Detaylar burada.
#155’de aktardığım, ABD’deki kredi kartı puanları ve komisyon oranlarını kapsayan düzenlemesi sonrası $10m yatırım aldığını açıklayan Kudos, akıllı bi cüzdan olarak kartlarınızdan her alışveriş için size en çok reward kazandıranı seçiyor. Fiziki POS özelliği de geldiğinde Kudos daha ilgi çekici bir değer önerisine sahip olabilir. Dört yıllık bir şirket olarak geniş üye işyeri ağına da sahip olan Kudos, kırmızı okyanusta liderliğe soyunabilecek mi göreceğiz… Kudos’un söylemi kullanıcılarına ortalama olarak yılda $750 kazandırdığı. Evet, zamanında PayPal’ın satın aldığı Honey’ye de benziyor.
☂️ IMO: Initial Model Offering
‘Verifiable oracle protocol’ olan ORA’nın spin-off’u IMO (Initial Model Offerening), bu sayının dikkat çekici ürünlerinden biri oldu.
Açık kaynak kodlu AI modellerini beslemek ve iyileştirmek için web3 dinamikleriyle bir teşvik modeli şeklinde tarif edebileceğim IMO, en basit şekilde şunu yapıyor: bir AI modelinin eğitileceği veri setlerini sağlayanlara bir token veriyor, model kullanıldıkça bu token sahiplerinin para kazanmasını sağlıyor.
Kulağa çok güzel (problem çözer, akıllı işbirlikleriyle model tarafı büyüyebilir…) geliyor ama gerçek hayattaki gidişatını göreceğiz…
🚂 (Generative) AI gelişmeleri: Yatırımlar, Google I/O’nun bir numaralı gündemi, Anthropic’e yıldız transfer, OpenAI’ın hedefi online reklamlar…
Yatırımlar
AI şirketlerinin değerleme çarpanları ‘AI şirketi olmayan şirketlere’ göre x3 olarak ölçülüyor. Bu sayı için dikkatimi çeken üç yatırım;
LLM/AGI çağında ne yapacağını merak ettiğim Scale AI, $13b değerleme ile $1b yatırım aldı. NVIDIA, Cisco, Intel, Meta, Amazon ve AI yatırımlarının öne çıkan solo-GP’si Elad Gil bu turda şirketin yatırımcılarından oldular. AI ve insan gücüyle data anlamlandırma (etiketleme) çözümü olan Scale AI aynı zamanda bir YC şirketi.
Ya kullandığınız ya da kullanan birini tanıdığınıza inandığım çeviri aracı DeepL, B2B’de büyümek için $2b değerleme ile $300m yatırım aldığını açıkladı.
Soft Commitment’ta Fransa’nın bir devlet stratejisi olarak neler yaptığına sık sık değiniyorum. Fransa merkezli, H isimli erken aşama LLM şirketinin tohum yatırımı olarak $220m topladı. Stanford ve dev şirketlerin AI araştırma laboratuvarlarında araştırmacı olan 5 kurucu ortağın (evet, 5 üst profil Fransız ABD’den ülkeye davet edilmiş ve bir şirket kurmuşlar) kurduğu H, AI agent’ları üzerine çalışıyor. Turun yarıdan fazlası borç finansmanı olarak kurgulanmış, yatırımcılar arasında bireyler kadar adı bilinen VC’ler de var. Hatta bu isimlerden Accel, UiPath’i de yatırımcılar arasına dahil etti ve H’in şimdiden bir iş birliğine gitmesine yardımcı oldu. UiPath, H’in modellerini binlerce müşterisi olan platformuna entegre ediyor.
Fransa’nın Macron seviyesindeki stratejisine dair bir not daha; Macron, Vivatech etkinliğinde (ki bu da stratejinin pekala bir parçası) yılda 100 bin AI uzmanı yetiştirmek istediklerini açıklamıştı.
Google
Google’ın tartışılan ve tahminimce yakında görevini kaybedecek olan CEO’su Sundar’ın AI ile ilgili The Verge’deki şu röportajını izledim, geçen haftaki I/O etkinliğinde arama sonuçlarına Perplexity’ye benzer şekilde AI ile yanıt vermeyi denedikleri özelliği ve bunun olası sonuçları öne çıkan konulardan biriydi. Özetle Sundar insanların detaylı ve kaliteli içerik beklemedikleri sorgularda bu özelliği konumlandırıyor. Şaşırtmayacak ama The New York Times gibi çok sayıda medya şirketi ise Google’la pek aynı noktada değil.
Ama bana sorarsanız röportajın en düşündürücü başlığı ise şu olabilir: “UI's will be dynamically generated with an agent on the fly“
Röportajın bu bölümü bana What I read nowadays #7’de paylaştığım ‘Malleable software in the age of LLMs’ makalesini hatırlattı.
Anthropic’in yıldız transferi
Instagram kurucularından Mike Krieger (ki kendisi #148’de yılın en beğendiğim ürünlerinden biri dediğim Artifact’in de kurucularındandı), Antrhopic’in Head of Product’ı oldu. Ayrıca şirket yeni ve ilk CFO’sunu da Airbnb’den transfer etti.
OpenAI’ın üzerine çok düşünmediklerine inandığım şekilde ChatGPT 3’ün lansmanına kullandıkları ve sonradan herkesin kopyaladığı, adeta bir LLM arayüz standartı haline gelen chat deneyimi bilmiyorum sizi mutlu ediyor mu ama bence fazlasıyla iyileşmeye aday. Bakalım Claude Krieger sonrası neler yapacak?
Yıldız transferi demişken; Meta da kendisine danışma kurulu kuruyor. Stripe, GitHub ve Shopify’ın kurucuları da kurulda.
Mapping the Mind of a Large Language Model
Anthropic’e dair dikkat çeken bir başka konu da OpenAI’ın en çok eleştiri aldığı konulardan birinde, ‘black box’ şeklinde çalışan LLM’lerin ‘şifresini çözmede’; bu araştırması/ürünü oldu.
OpenAI’ın reklam pazarına gözünü dikişi
Google’ın aksine yayıncılarla arasında bir model oturtmaya ve online reklam pazarından pay almaya odaklanan OpenAI’ın ‘Preferred Publishers Program’ çalışmasının detayları sızdı: Adweek haberi. OpenAI’ın Reddit’le imzaladığı gerçek zamanlı veri akışını da içeren iş birliğinin detayları da burada. OpenAI sadece veri akışını değil, reklam akışını da kontrol etmek istiyor gibi duruyor. Bu noktada daha memnun edici bir LLM’e sahip olsa da şirketin ‘bir reklam şirketi’ olan Google’dan alacağı pay uzun süre çok düşük kalabilir.
🫷🏻Kapanış…
Selekt AI’ın sunduğu Soft Commitment #158’in sonuna geldiniz.
Soft Commitment’ı ilgisini çekecek arkadaşlarınızla paylaşmayı unutmayın. Referans tablosunda yer almak için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
11 Haziran sabahı, e-bültenin her zamanki saatinde görüşmek üzere.
Sevgiler.