Soft Commitment #168

Software Engineering Job Market, Notion Mail, Smashing, Citrea, 'SaaS Era is Over', Generative AI, wellbeing... İleride, uçlarını birleştirebileceğiniz noktalar oluşması niyetiyle...

Soft Commitment’ın 168. sayısından herkese merhaba! Her zamanki gibi yazılı olarak yeni sayı aşağıda. Birebir aynı içeriği podcast formatında ve benim sesimle eğitilmiş olan bir yapay zeka modelinin seslendirmesiyle dinlemek için linkler burada: Apple Podcast & Spotify.

Podcast uygulamalarınızda da takip edin, like edin, yorum yazın lütfen. :)

Kötü haber, yavaş yavaş yıl soru derlemeleri başlar, 2025 tahminleri onları izler, hatta Spotify da yıl sonu klasiğiyle Instagram story’lere bir süre el koyar. Teknoloji gündemi yıl sonu moduna girip yavaşlamadan, bir başka dolu dolu sayı daha sizlerle.

Kolay kolay rastlayamayacağınız konulardan, hafızanızda daha sonra birleştirmeniz için çok sayıda nokta koymaya, geride bıraktığımız 15 güne Soft Commitment bakışı atmaya hazır mısınız? 168. sayıda 8 farklı başlıkta, 35 farklı gündem ve içgörü sizlerle.

---

Cuma günü sahnede olduğum Istanbul Tech Week’te beni görüp Soft Commitment’ın komünitesine dahil olan 50’den fazla kişiye tekrardan merhaba!

Soft Commitment #168’yi sosyal medyada paylaşmayı ve iş arkadaşlarınıza forward etmeyi lütfen atlamayın. Türkiye teknoloji sektöründe, Soft Commitment’ı takip eden 6530 kişiden birisiniz, teşekkürler.

Keyifli okumalar,

Erman Taylan

---

🏢 State of the Software Engineering Job Market

Hafta içinde yine güzel bir incelemeyle radarıma takılan The Pragmatic Engineer e-bülteninin sıkı takipçilerindeyim. Bu sefer konumuz, global geliştirici piyasası.

Geliştirici iş ilanlarına bakacak olursak; 2001-2011 arasında yavaş büyüme, 2011-2021 arasında yerini hızlı büyümeye bırakıyor. 2022’de aniden yavaşlama, 2023’de gerileme ve 2024’de ise yapay zeka ve makro ekonomik konjektürle beraber yeni bir döneme giriş yapıyoruz. Örneğin 2022’den bugüne toplam iş ilanlarındaki düşüş %50’lerde. Bu noktada asıl soru; ekonomik döngü yenilendiğinde ne olacak?

Benim fikrim şöyle… Öncelikle Twitter’ın Elon Musk sonrası yaşadığı dönüşüm kritik. Musk iki sene önce Twitter’ı satın aldığında geliştiricilerin neredeyse yarısıyla vedalaştı, peki bu iki yıla yakından bakalım, Twitter’ın belki de yeni özellik yayınlama olarak tarihindeki en yoğun geçen dönemine şahitlik ettik. Bu süreçte arkada biraz technical debt oluşmuş olabilir mi, evet, ama konumuz bu değil.

Twitter fazlasıyla göz önünde olan bir örnekti. Şunun altını çizmek gerekiyor, Twitter göz önünde olandı, ama geliştirici sayısı azalan tüm şirketler yazılım ekiplerinde 2011-2021’de bi nevi ‘over-engineering’ yaptıklarının farkına vardılar, ya da en azından en tepedeki karar vericiler bu şekilde düşünüyor... Burada bi de yapay zekayı düşününce, şahsen tekrar bir büyüme dönemine gireceğimizi hiç sanmıyorum.

Tabii fazlasıyla magazinsel, kod yazmanın performans indikatörü satır sayısı değil zira ama Sundar Pichai, Google’ın 2024 yılında yazdığı kodun %25’ten fazlasını yapay zekanın yazdığını, ve bu kodların geliştiricilerce onaylanarak code-base’e eklendiğini paylaştı.

Verilerle devam edelim; en çok açık iş ilanına sahip şirket Amazon. Kuşkusuz bunda en büyük etki şirketin tüm çalışanlarını haftanın beş günü ofise davet etmesiyle istifaların da artmış olması. Amazon’u Oracle (senior rollerde birinci sıradalar), TikTok (sayıca Meta’nın tam altı katı), IBM ve Apple takip ediyor.

Hazır Apple demişken; yukarıda bahsettiğim over-engineering tuzağına hiç düşmeyen belki de tek very-big-tech şirketi Apple diyebiliriz. Evet şirket bazı noktalarda -özellikle diğer geliştiriciler- yavaş kalmakla eleştiriliyor, ama uzunca bir süredir de bu kültürü sürdürüyor. Planlanan yeni cihazlar ve yapay zeka ile beraber de listede beşinci sırayı almış durumdalar.

Merak edenler yapay zeka sektörüne özel bakış, geçişlerin hangi şirketlerden hangi şirketlere yaşandığı gibi diğer detaylar makalede.

Siz de keşke bu gibi çalışmalar hızla yükselen e-ticaret sektörünün etkisi ve bugünü, bankacılık, geliştirici ofisini Türkiye’de konumlayıp globale satış yapan şirketler gibi alt başlıklarla beraber ülkemizde de olsa dediniz mi?

💌 Notion Mail

Birden çok kez denemiş olsam da bir türlü kullanım alışkanlığı kazanamadığım, dahil olduğum projelerde kullanıldığını gördüğümde ufak bir panik yaşadığım Notion’ı buna rağmen ilgiyle takip ediyorum. İstesem de kullanamadığım bir başka platform neydi diye merak ederseniz, artık el değiştirdiler ve takibi bıraktım ama; Evernote’u örnek verebilirim. Neyse…

Notion’ın ilk günden beri mottosu aynı. Ortalama 88 yazılım kullanan şirketlerin, çoğu ihtiyaçlarını, kişiselleştirilmiş bir deneyimle Notion’a taşıması.

100 milyondan fazla kullanıcıya sahip olan şirket, ilk kez düzenlediği ve adına Make with Notion dediği etkinliğinde, e-posta istemcisini duyurdu: Notion Mail (şu an bekleme listesi modunda).

Make with Notion’da dikkat çekenlerle başlayalım. Notion kurucusu Ivan Zhao, kanban metodolojisinin yaratıcısı Toyota’nın da Notion’ın kanban özelliğini kullandığını paylaştı. Fortune 100’un %62’si, YC mezunlarının %51’i, Forbes AI 50’nin (ilk kez duydum) tam %94’ünün Notion kullanması da diğer dikkat çeken detaylar. Tüm bunlardan anlıyoruz ki sorun Notion’da değil, bende. :)

Notion Mail dışında tanıtılan form özelliği, özelleştirilmiş tasarımlar ve yeni iş akışları mimarisi dikkat çeken diğer özellikler. Biz dönelim Notion Mail’e. İlk olarak not düşmek lazım, takvim ürünü öncesinde de bir satın alma yapan Notion, e-posta ürününden önce de gizlilik odaklı e-posta girişimi Skiff’i 2024 başında satın almıştı.

Notion Mail eminim Notion’ı sevenlerin çok seveceği bir ürün olacaktır. Notion ile aynı kişiselleştirme deneyimi, diğer tüm doküman, kişi ve bilgilerin de Notion’da olduğunu düşünecek olursak; az önceki Notion penetrasyonuyla beraber, Gmail ve Outlook’un kurumsal dünyadaki pazar payına çok büyük değil ama önemli bir tehdit kapıyı çalıyor gibi. Tabii ki Notion Mail’de Notion Calendar ile derinlemesine bir entegrasyon ve bir takım yapay zeka özellikleri de var, şimdilik follow-up’lar ve otomatik etiketlemeler ilk açıklanan AI özellikleri.

E-posta protokol olarak sınırları çok belli olan, farklı istemcilerin eklediği ek özellikleri diğer istemcilerde bulamayacağınız enteresan bir ürün. Slack gibi bazı ürünler sonunu hazırlamaya çalışsa da hala var, hala çok büyük. Superhuman ve 37signals imzalı HEY bu alanda yenilikçi çözümler sundular, özellikle Superhuman bir kullanıcı bazına ulaştı, ama Notion kolayca ikisini de geçecektir, kendi komünitesi ve kurumsal müşterilerinde önemli bir kullanıcı kazanacaktır diye düşünüyorum.

📰 Goodreads kurucuları imzalı Smashing: ‘Yeni Artifact’ mi?

#132’de ‘beklentiler büyük’ diyerek duyurduğum, sonrasında #148’de 2023’te en çok beğendiğim uygulama olarak seçtiğim Artifact, çok değil sadece 2 sayı sonra #150’de duyurduğum gibi kepenklerini indirmişti.

Şimdi bir başka Artifact benzeri denemeye, Instagram’dan sonra Goodreads kurucuları imza atmış: Smashing.

Goodreads’le kitaplar üzerine bir komünite ve başvuru kaynağı sunmaya başaran ekip, Smashing’le bir benzerini içerik (makale, podcast, video…) üzerinden yapmak istiyor, bu sefer AI özellikleri de ön planda. ‘The smartest way to read articles’ mottosuyla çok yeni yayınlanan uygulama, Türkiye çıkışlı Wiser’ı andırıyor. İçerikleri isteyen kullanıcılar tarafından kürasyon yaparak oluşturdukları listelere alınıyor, onboarding’te belirttiğiniz ilgi alanlarınız ve uygulama içindeki interaksiyonlarınıza göre karşınıza çıkıyor.

Tam anlamıyla tarif edemediğim bir ‘olmamışlık’ var Smashing’te, muhtemelen bir süre daha şans vermeye devam edeceğim ama ne gösterdikleri içerikler, ne de gereksiz bir şekilde uzun tutulan onboarding’e bakınca ilk puanım ne yazık ki olumsuz. Ayrıca giriş yaparken (sign-up) social login’lere yer verilmemesi ve uygulamanın bir kimliğinin şu an için oturmamış olması bu olmamışlık hissimin sebeplerimden sadece bazıları. Kimlik yani bir söylem, duruş, konumlanma eksikliği de var. Yani başlıktaki soruya yanıtım tam olarak şu: ‘ne yazık ki, hayır, değil’.

🏁 “SaaS Era is Over”

Soft Commitment’ta bu konuya dair;

#139’dan “SaaS’ların geleceğine LLM etkisi”

#159’dan “SaaS bitiyor mu?”

Eski Facebook VP of Product’ı, Slow Ventures GP’si Sam Lessin, dikkat çekici bir paylaşım yaptı. Benim de daha önce işlediğim SaaS iş modelinin geleceğine dair…

Sam, yazılımın (SaaS) bir iş modeli değil, işin ta kendisinin bir parçası olan bir parça olduğunu söylüyor, yapay zeka ile beraber yazılımın da çok daha kolay şirket içinde geliştirilebilir bir şey olacağını ekliyor. Hatırlarsanız #165’te söylediğim gibi Klarna da SaaS aboneliklerini tek tek sonlandırıp, kendine özel çözümleri, içeride geliştiriceğini açıklamıştı.

Sam, ayrıca bu farkındalıkla SaaS’larda churn’lerin hızla artacağını düşünüyor. PLG’nin işe yaramadığını iddia ediyor.

Tabii ki Sam’in bu çıkışı portfolyo tezinin bir nevi yayılmasını da sağlıyor, yani yanlılık etkisi var, tabii ki bu devir kapanmayacak ama uzun süredir söylediğim gibi bence de küçülecek (ve şekil değiştirecek).

Bu bölümü sonlandırmadan, SaaS’ların geleceğine dair iki öngörü

Bu noktadaki dönüşümde açık kaynağa da bir selam çakmak lazım. Yazılım dünyayı yiyor, açık kaynak da kapalı kaynağı.

Bir başka dikkat çekmek istediğim konu da yine LLM’lerle alakalı. Salesforce CEO’su katıldığı bir podcast’te, uzun vadede Salesforce’un yazılım değil de AI agent kullanımı satacağını, müşterilerinin çok sayıda (Salesforce için sayı veriyor ve bir milyar diyor) AI agent’a sahip olacağını söyledi.

🔶 Türkiye’den çıkan blok zincir girişimi Citrea, $14m yatırım aldı

“Citrea, sıfır bilgi ispatı (Zero-knowledge proof) teknolojisini kullanarak Bitcoin blok zincirini akıllı kontratların işleyebileceği bir platforma dönüştürmeyi ve Bitcoin’i programlanabilir bir varlık haline getirmeyi amaçlıyor.

Chainway Labs takımı olarak Bitcoin blokzincirine dayalı bir küresel finans sistemi hedefliyoruz. Bunun daha önce var olmamasının teknik bir çok nedeni bulunsa da takım olarak böyle zorlu bir problemi çözmeyi ve milyarlar dolarlık bir pazar ve alan oluşturmayı hedefliyoruz.”

Murat Karademir, Citrea ve Chainway Labs Kurucu Ortağı

Bu önemli haber için Sevgili Murat’tan sizlere ulaştırmak için mesajını rica ettim.

Son dönemde ülkemizden çıkan önemli altyapı işlerinden biri olan Citrea, blok zincir alanında zorlu bir problem üzerinde çalışıyor: Bitcoin blok zincirini de -aynı Ethereum gibi- programlanabilir bir yapıya dönüştürmek. Citrea’nın hafta içinde duyurduğu yeni yatırım turuna dair detaylar burada.

Bugüne kadar bunun yapıl-a-mamış olmasının teknik sebeplerinin üstesinden gelmek için daha önce Soft Commitment’ta çok kez andığım ZK teknolojisini kullanan Citrea; inanıyorum ki önce başarıyla mainnet’te boy gösterecek sonra da pazarın dengelerini değiştirecek.

Citrea Origins: Citrea’dan inkübasyon programı

Citrea’nın çok yakın zamanda duyurduğu Citrea Origins; erken aşama blok zincir startup’larını destekleyerek, onları global anlamda başarılı takım haline getirmeyi amaçlayan bir inkübasyon programı olarak tarif edilebilir. Başvuru formu açık.

Geleceğin teknolojileri üzerine çalışmak, global yolculuğuna başlayan Citrea ekibiyle beraber yol almak çok güzel bir fırsat.

Ayrıca Citrea ekibi eminim ki orta ve uzun vadede hem teknik hem de iş geliştirme noktalarında edindiği tecrübeleri Türkiye’de paylaşmakta fazlasıyla bonkör olacaktır.

Tüm ekibe selamlar ve başarılar.

🔮 Kocaman bir başlık olarak; Generative AI

Kısalarla ve yeni ürünlerle başlayalım…

• Anthropic belki de son iki haftanın en dikkat çekici ürün güncellemesine imza attı. Yeni Anthropic modeli Claude 3.5 Sonnet, en basit tabirle; bilgisayarınıza müdehale edebiliyor. yani ekranınızı görüyor, imleçinizi oynatıyor, yazı yazıyor, sistem komutu çalıştırabiliyor. Hala beta versiyonda ama kesinlikle çok heyecan verici, AI agent’ların ürünleşmiş hali diyebilirim, ya da RPA 2.0, hatta pardon 3.0. Beta olduğu için şu an kendi bilgisayarınızda çalıştırmanız biraz zahmetli.

• Midjourney önemli bir güncelleme yaparak ‘External Editor’ özelliğini duyurdu. Özellik sayesinde herhangi bir görseli yükleyip, yine komutlarla Midjourney’nin yeteneklerinden yararlanmanız mümkün hale geldi.

• GitHub Spark yapay zeka ile, İngilizce komut yazarak mikro web uygulamaları geliştirebileceğiniz özelliğini devreye aldı. Başkalarının oluşturduğu Spark’ları platform üzerinde görmek ve kullanmak da mümkün.

• Sunum hazırlarken, ya da bir e-posta’yı, belki bir Slack mesajını görselleştirmek isterken kullanabileceğiniz, kullanımı çok basit VE çıktıları oldukça başarılı yeni bir yapay zeka platformu: Napkin AI. Üstelik şu an beta’da ve ücretsiz.

• OpenAI ve Anthropic’in gelir kaynaklarını inceleyen, dikkat çekici bir paylaşıma denk geldim (Ege sağolsun ❤️). Dışarıdan çok beklenmeyecek şekilde -gelirler aynı düzeyde olmasa da- OpenAI son kullanıcılar, Anthropic ise kurumlarda çok daha baskın durumda.

• 100 milyon günlük aktif kullanıcıya ulaşan Reddit, tarihinde ilk kez kar açıkladı. AI için veri sağlama, Reddit reklam gelirlerinin şimdilik yaklaşık yüzde 10’una erişmiş.

GPT Search ya da Search GPT

Bu başlığın aynısını #162’de de atmıştım. Üretken yapay zekanın en ilgi çekici ve yakın gelecekte altından çok suların akacağı bir konu bu.

En sık kullandığım yeni nesil yapay zeka ürünlerinden Perplexity, haftada 100 milyon sorgu aldığını, günde 10’dan fazla platformu kullanan 1.5 milyon kullanıcısı olduğunu paylaştı. ChatGPT’nin 12 milyon civarında ücretli abonesi olduğunu düşünürsek; bu sayılar hiç fena değil. Şirketin Temmuz’dan Ekim’e büyümesi ise %60, evet inanılmaz.

Mac uygulamasını yayınlanan, e-ticaret ürünü ile tek tıkla satın alma deneyimi sunma hazırlığında olan Perplexity, e-ticaret ürünüyle yepyeni gelir modellerine sahip olacak. Şirket ayrıca 8 milyar dolar değerleme ile 500 milyon dolar yatırım almak için görüşme halinde.

Meta da bu alana giriyor

Reuters ile yeni bir anlaşma yapan şirket gerçek zamanlı olarak veri transferi yapabilen bir yapay zeka destekli arama motoru geliştiriyor.

OpenAI ise ChatGPT Search’ü duyurdu

Zaten daha önce açıklanmıştı ama artık OpenAI’ın Google-killer’ı hazır. Buradaki Chrome eklentisi ile tarayıcınızın varsayılan arama motorunu ChatGPT’ye emanet edebilirsiniz.

o1 ile çalışan bu yeni ürünü pro ve team kullanıcıları hemen deneyebiliyor, ilk izlenim olarak ben beğendim, ancak kompleks sorular için Perplexity hala daha başarılı gibi. Daha doğrusu Google sağolsun bizi kompleks sorular sormaktan uzaklaştırmıştı, tam olarak Perplexity’nin başardığı bu, ChatGPT Search ise tam anlamıyla çok daha iyi bir Google muadili.

Bu noktada sesli arama, sesle diyaloğa girebildiğiniz arama sorgularını iki şirketten de kısa vadede bekliyorum.

ChatGPT’nin lansmanı sonrası very-big-tech’lerin piyasa değeri toplamda 8 trilyon dolar yükseldi

Nvidia zaten tahmin edildiği gibi birinci, OpenAI’ın en büyük ortağı Microsoft ikinci, ardından kendi çalışmalarıyla Meta geliyor, sebebini başka şeylere bağlayabileceğimiz şekilde Apple dördüncü, ciddi yatırım yapmak dışında kendi içinde ürün çıkartamayan Amazon beşinci ve son sırada da bahtsız bedevi Google var…

Nükleer enerji <> AI

Üretken yapay zekada bi başka sıcak konu da nükleer enerji.

• Small Modular Reactor geliştiren Kairos Energy ile uzun süreli bir anlaşma imzalayan Google, dikkatleri üzerine çekti.

• Amazon da kısa süre önce yine Small Modular Reactor temelli teknolojiler geliştiren Energy Northwest ile benzer bir anlaşma imzaladığını duyurmuştu. Amazon şirkete de $500m yatırım yaptı.

  • Ayrıca şirket, $650m ödeyerek bir veri merkezi satın aldı.

• Three Mile Island’da bulunan santral, $1.6 yatırımla 2028’de yeniden aktive edilecek ve buradan çıkacak enerji de 20 yıl için Microsoft’un olacak.

• Üretken yapay zekada ürüne yatırım yapmaktansa; kuşkusuz fizyona yatırım yapmak daha garanti bir bet gibi duruyor.

• Nükleer enerji ve fizyona dair derin bir teknik okuma yapmak isteyenler buraya gidebilir.

😇 The 2024 Founder Wellbeing Report

Önemli VC’lerden Balderton imzalı rapor, Avrupalı kuruculara sorduğu wellbeing odaklı soruların yanıtlarını derliyor. Balderton, sadece hazırladığı bu raporla değil, kurucuların ruh halini önemseyen diğer adımlarıyla dikkat çekiyor, #137’de detaylı inceleme şansım olmuştu.

• Rapora göre katılımcıların %70’i stres ve burnout yaşamanın girişimcilik dünyasının önemli bir problemlerinden biri olduğunda hem fikir.

• Burası önemli, katılımcıların %38’i son bir yılda kendisi ve ailesi için yeterli finansal geliri elde edemiyor, özellikle pre-seed ve seed aşamalarındakiler.

• %42’si kişisel olarak finansal stres yaşıyor, %33’ü yatırımcısının profesyonel destek için kapısını çalıyor.

• Seri B’den sonra en büyük sorun liderlik etmedeki adaptasyon.

• Aşama farketmeksizin en büyük oranda dert paylaşılan isim kurucu ortaklar.

• Son olarak %57’si partner’leriyle ilişkilerini founder olmanın etkilediğini söylüyor ki sadece %14’ü yalnız.

Ben de bu haberi en sona koyduğuma göre; yeterince önemsemediğimiz bir konu bu wellbeing meselesi. Bu arada rapor içeriği daha iyi olsa ben de daha yukarılara koyma niyetim vardı. Gel gelelim rapor içindeki veriler önem seviyesiyle etkinin paralel olmadığını ispatlıyor bile. Hatta herkes işsiz kalabilir, bu alandaki yetkin profesyoneller dışında. Ve her şeyi AI’a emanet edebiliriz ama sanırım bu konuyu sanırım en son.

🩳 Kısalar: Sosyal ve anlık e-ticarete sosyal medya sosu, Avrupalı unicorn mafyaları, ABD’de donanım girişimciliği

• Bir ara her şirket super app olmaya çalışıyordu. Ülkemizde de bir dönem faaliyet gösteren anlık teslimatın önemli oyuncusu Glovo ise super app değil ama dikkat çekici bir dönüşüm yaşayarak uygulamasına ciddi oranda sosyallik ekledi. Ben dışarıdan bakan bir göz olarak çok beğendim.

• Accel ve Dealroom, Avrupalı ve İsrailli kurucuların oluşturduğu ‘mafyaları’ mercek altına alan, fintech odaklı bir çalışma yayınladı. Mafya derken, PayPal Mafia gibi başarılı girişim içinden çıkan diğer girişimleri kastediyorum. Bölgedeki 98 fintech unicorn’unun çalışanlarının kurduğu 625 yeni girişim var. En büyük mafyalar; 62 girişim kurucusunun bir dönem çalıştığı Klarna, 49 ile Revolut, 33 ile Wise ve N26. Son olarak bu 625 girişimden yarısından fazlası $1m ve üzeri yatırım almış, tahmin ediyorum aynı orana genel bir kümede baksak %10’u bile bulamayız.

• Silicon Valley Bank, The State of Hardware-as-a-Service 2024 isimli bir rapor yayınladı. Öne çıkanlar donanım girişimlerinin daha yüksek değerlemelere sahip olması, beklendiği üzere bir satış yapıldığında maliyetin çıkması süresinin (yani pay back period) daha uzun olması, merak edenler için 15 ay. ABD odaklı rapor ‘meraklasına gider’.

🫷🏻Kapanış…

Buraya kadar okuyanlara ayrı bir teşekkür. Bana ulaşmak için okuyor olduğunuz bu e-postaya yanıt verebilirsiniz.

#169, 19 Kasım Salı günü, saat 09:00’da hem e-posta kutunuz hem de favori podcast uygulamanızda sizlerle olacak.

Sevgiler.