Soft Commitment #178 | 'Startup casusu', oyunun geleceği, çalışan verimliliği ve EU
Project Europe, startup casusluğu, oyun sektörünün ve oyunların geleceği, çalışan verimliliği ve dahası... Rastlamanızın pek kolay olmadığı konu ve içgörüler, yine bu e-bültende sizlerle.
Malum gündemle ilgili ne yorum yapsam bilemiyorum, demokrasi ve adalet kazansın.
Soft Commitment Podcast 🎙️
Soft Commitment Podcast, favori podcast platformunda yayında, okuyor olduğun bu sayıyı da benim yapay zeka ile klonlanmış sesimden de dinleyebilirsin.
Hemen aşağıda, 178. bölüme podcast platformlarından erişebilirsiniz:
Rastlamanızın pek kolay olmadığı konu ve içgörülerle, daha sonra birleştirmeniz için çok sayıda nokta koymaya çalışacağım. Son on beş güne Soft Commitment bakışı atmaya hazır mısınız?
Soft Commitment bugün 8 bine yakın teknoloji meraklısının e-posta kutusuna ve/veya favori podcast uygulamasına direkt olarak ulaşıyor. Sayenizde. Teşekkürler.
E-bülteni iş arkadaşlarınıza forward etmeyi, sosyal medya hesaplarınızda paylaşmayı lütfen atlamayın.
Keyifli okumalar,
Startup casusluğu: Deel, Rippling içine bir casus mu yerleştirdi?
Konu hukuken kesinleşmediği için kesin bir yargıya varmak istemedim ama olay baya net gibi. Deel, Rippling içine bir casus yerleştirdi, bu kişi şirketin verilerinde günde 23 ortalamayla Deel kelimesini arattı, olası churn edecek müşterileri raporladı.
Avukatlar geldiğinde kendisini tuvalete kitledi, kayıtları sildi, ardından koşarak ofisten kaçtı. D. S. kod adlı kişiyi Rippling’in tespiti artan Slack aktiviteleriyle oldu.
Rippling kurucusu Parker Conrad’ın ilgili paylaşımı burada, şirketin resmi açıklaması ise şurada. Parker Conrad oldukça ilginç bir profil, ama burada bir abartı ya da bel altı bir vuruş olduğunu pek sanmıyorum.
Her iki şirketten de daha önce e-bültende bahsetmiştim. Deel hızlı büyümesi, Rippling ise ‘compound product’ oluşuyla gündem olmuştu, şimdi iki şirket böyle örneğine pek rastlamayacağımız bir konuya tekrardan Soft Commitment’ın konuğu olmuş oldular.
Oyun sektörüne derinlemesine bakış: The State of Video Gaming in 2025
Uzun ama bir o kadar da güzel bir rapor, oyun sektörünün ve oyunların geleceğine dair konuya uzak dahi olsanız kesinlikle kafa açıcı: The State of Video Gaming in 2025.
Hem bir girişimci hem de danışman Matthew Ball imzalı rapordan notlarım ise şöyle;
Oyun şirketleri halka açık pazarda yani borsalarda büyük oranda ‘underperform’.
Sektör genel olarak büyüyor, evet, ama bana kalırsa rapordan en önemli çıkarım şu: insanların zamanı hala en çok eski ve belirli sayıdaki oyunlarda geçiyor. Bu da yeni oyunların gelirlerini ciddi şekilde etkiliyor. Üstelik bu oyunların ‘olayı’, tasarım veya teknoloji değil, en çok alışkanlıkta gizli.
AAA yani en yüksek kalitede, yüzlerce kişinin yıllarca üzerine çalıştığı oyunlar, en başta yüksek maliyet sebebiyle risk almaktan korkuyor, ve bu alışkanlığı kıramıyor. Şu an bu oyunların bütçesini 10 farklı, daha az kaliteli ama daha özgün oyun için ayırmak çok daha makul bir seçenek.
Eğlence kategorisindeki diğer streaming servisi gibi kategoriler düzenli fiyat artışı yaparken; oyunlar zamanla enflasyonun bile arkasında kalmış. Yeni GTA bu alanda da belirleyici olacak, fiyat etiketiyle.
UGC ve sosyal katmanla oyunlar son döneme açık ara damgalarını vurmuşlar.
Mobil oyunlar düşüşte, en çok da sosyal ağların altında eziliyorlar. Teknoloji ve 5G ile daha kaliteli ve kompleks mobil oyunlar bir çıkış yolu olabilir.
Oyunda AI, verimlilikten önce yeni tür ve deneyimlerin önünü açacak olmasıyla bir heyecan oluşturmuş durumda.
Çalışan verimliliği üzerine kapsamlı bir araştırma
Başlamadan bir flaş haber bir de okuma önerisi:
Amazon, 14 bin yönetici koltuğuyla vedalaşarak yıllık olarak 3.5 milyar doları cebinde tutma planları yapıyor.
Özellikle yönetici rollerini çok güzel ele alan, 2025 için kariyer tavsiyeleri temalı bu yazıyı da okuyun derin.
ActivTrak Productivity Lab imzalı bu araştırma, 777 şirketten 218 bin çalışanın anonim verilerine dayanıyor. Bir başka deyişle; bugüne kadar yapılmış olan en kapsamlı çalışan verimliliği çalışmalarından biri. Araştırma yapılan şirketlerin önemli bölümü ABD’den.
Notlarım ise şöyle;
En kısa özet; çalışma süresi azalıyor, verimlilik ise artıyor. Dikkat tabii ki düşüyor, o konuya girmiyorum bile. Ama çalışma süresindeki düşüş sadece son iki yılda %7.
AI adaptasyonu hiç fena değil, ama AI kullanan küçük bir farkla da olsa daha uzun çalışıyor, verimlilikleri artıyor ama ardışık odak süreleri de düşüyor. Bu da bi o araç bi bu araca geçmekten kaynaklanıyor.
Hibrit çalışma net olarak en kabul göre model. Çalışanların %53’ü, yılın %60’ından fazlasını uzaktan çalışarak geçiriyor. Uzaktan çalışanlar net daha verimli.
Çalışanların %5’i haftasonu da iş yaptıklarını söylüyor, bu oran 2023’de %9’muş.
Kısalar… (2 içerik, 2 ürün)
Freemium gelir modeli yerine krediyi koymak, okuyunca çok akla yatkın geliyor, bi denemeye değer: Why Free Credits will replace Freemium
OpenAI kurucularından, eski Tesla mühendisi Andrej Karpathy imzalı; gerçekten de herkesin anlayabileceği kadar basit anlatımla -ama bi o kadar da uzun, yorucu- ve adeta ders niteliğinde bir video: Deep Dive into LLMs like ChatGPT [video]
Gather.town, bir portfolyo şirketimizden kullandıklarını duyduğumda incelediğim ve çok beğendiğim bir ürün oldu. Hiç fazlası olmayan, faydalı bir ürün kesinlikle. Tamamen uzaktan çalışan şirketleri hedefleyen platform, bir sanal ofis ortamında çalışmanızı, anlık buluşmalar ve toplantıları en verimli şekilde yapmanızı sağlıyor.
Product Wish: Sağlık verilerinize ve tüketim alışkanlıklarınıza sahip, kişiye özel yemek hazırlaya ve evinize yollayan bir sipariş platformu. Sanırım Travis Kalanick yakında bunu yapacak. Ülkemizdeki oyuncular ya kendi dertlerinden ya finansal imkanlardan böyle ürünlere yatırım yapamıyorlar, keşke yapabilseler.
Project Europe: Avrupa’da bugüne kadar yapılan en büyük YC denemesi
Avrupa, hem ekonomik hem de çalışma kültürü olarak kendini sorgularken; 20VC kurucusu Harry Stebbings’in başını çektiği bir grup Project Europe’u duyurdu. İlk gününde 684 başvuru alan ve 198 kurucunun da yatırımcı olma isteğiyle ulaştığı Project Europe’un lansman videosu da oldukça başarılı.
Her sene bir dönem yapacak ve 10-20 fikir aşamasındaki girişimciyi ağırlayacak olan Project Europe, 200 bin euro yatırım yapıp %6.6 hisse alacak. Yalnızca 25 yaş altı, şirketlerini Avrupa’da kuran ve önemli bir teknolojik çözüm sunan kurucu ortakları kabul edecek olan program, herhangi bir eğitim şartı aramıyor. Tabii ki Avrupa dışına satış, Avrupa kıtası dışında takım kurmaya izin var. :)
‘Avrupalı anlamda en büyük YC denemesi’ diyebileceğim Project Europe, YC ve diğer ABD’li VC’lerin Avrupa’ya ilgisinin arttığı bu dönemde her anlamda yerinde buldum. Evet ABD’deki kültür ve finansman bambaşka bir noktada, ama yetenek, geçmişi çok eskilere dayanan eğitim kurumları, kalabalık nüfus, çeşitlilik ve dil becerisi gibi EU’nun göz ardı edilemeyecek potansiyeli de ortada.
Çok sayıda ‘oldukça değerli ama ana işi bu olmayan’ kişinin içeride olması hem pozitif, hem de olası odaksızlık veya sahipsizlik meselesi şu an için masadaki en büyük soru işareti.
Ülkemizden Rina Onur Şirinoğlu da programdaki yatırımcı ve mentorlardan birisi. Bu da ‘acaba bizi Avrupa’dan sayıyorlar mı?’ sorusunun yanıtının pozitif olacağına dair bir fikir veriyor.
Bazı sayılar, ilgi çeker
Spotify geçtiğimiz yıl sanatçılara 10 milyar dolar ödedi. 200 sanatçı 5 milyar dolar, 1500’e yakın sanatçı da 1 milyon doların üzerinde gelir elde etti. Kuruluşundan bu yana Spotify’ın sanatçılara ödediği toplam telif ise 64 milyar doları geçti.
Bir küçük not: Spotify, bir üyesinden aldığı parayı, o üyenin dinlemelerine göre değil; toplam havuzun dağılımına göre dağıtıyor, bu da bana ilk duyduğumdan bu yana çok ters geliyor.
Moral bozmak gibi olmasın ama; MidJourney, 10 çalışanıyla yıllık 200, ElevenLabs ise 30 çalışanıyla 100 milyon dolar gelir elde ediyor.
Google’ın Wiz satın almasında Sequoia; şirketin %10’una sahipti ve 25x return ile 3 milyar dolar elde etti. Wiz, VC yatırımı alan girişimler arasında en yüksek tutarla çıkış yapan 6. şirket oldu.
İlk 5: VMware, Twitter, WorldPay, Alexion Pharmaceuticals ve Red Hat.
Klarna, 5x gelir çarpanına denk gelen 15 milyar dolarla halka arza hazırlanıyor. 45 milyar dolar değerlemeyle yatırım almasının üzerinden 4 sene geçmişken, AI hype ve halka açık piyasalardaki genel gidişat bu ‘ayarlamayı’ zorunlu kıldı diyebiliriz. Bu arada Klarna 2024 yılını karlı olarak kapattı.
Şirketin üzerine e-bültende de konuştuğumuz SaaS hamlesi (bizzat CEO, bu hafta içinde tam 1200 tane SaaS’ı kullanmayı bıraktılarını açıkladı) şirkete 39 milyon dolar kazandırmış, toplam giderin 2.9 milyar dolar olduğuyla beraber IPO aşamasında pek bir anlam ifade etmiyor, şimdilik.
Webrazzi’de geçirdiğim 6 yıl sebebiyle -hala- özel bir ilgiyle takip ettiğim, Vadi’nin hala en etkili haber platformu TechCrunch, 4. kez el değiştiriyor. Regent isimli fon, teknoloji yayınlarını portfolyosuna ekleme stratejisinde en büyük adımı atmış oldu, Yahoo’nun ne kadar aldığı ise açıklanmadı.
Google’ın ilk yılından bir ‘town hall meeting’: Bu video’daki herkes milyarder!
Kuruluşundan bir yıl sonra Google ofisinden bir kutlama videosu.
Şakalar, ortam, kültür, yeteneğe önem (hemen ciddi bir analiz de yapalım)… İzlenesi kesinlikle.
Bu videodaki kişiler bugün iki yüz bine yakın kişinin çalıştığı dünyanın en önde gelen şirketlerinden birisini var ettiler. Ve eğer yanlış görmediysem video da bir Türk de var: Aydın Şenkut.
Kapanış…
Sonuna kadar okuduğunuz için teşekkürler!
Bana ulaşmak için, bizzat bu e-postaya yanıt verebilirsiniz. E-bülteni arkadaşlarınızla paylaşmayı da unutmayın.
179. sayı, 8 Nisan’da, her zamanki saatinde sizlerle. Hem e-posta kutunuzda hem de favori podcast uygulamanızda.
O güne kadar kendinize iyi bakın. Sevgiler.
Meraklısına Klarna IPO suna dair detaylı bir bülten substack.com/inbox/post… ve 160 sayfalık SEC dokümanı incelemeye değer https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/2003292/000162828025012824/klarnagroupplcf-1.htm#i77b68b06bb844cd9a61574db075e4aed_757
Moral bozmak gibi olmasın ama; MidJourney, 10 çalışanıyla yıllık 200, ElevenLabs ise 30 çalışanıyla 100 milyon dolar gelir elde ediyor. (bozuldu bile)