Soft Commitment #157
Generative AI'ın kralı OpenAI, ‘Geleceğin Programlama Dili: İngilizce’, ABD'de online okul girişimi Campus, Gumroad'un yeni nesil yatırım modeli, JPMorgan reklam platformu, Netflix Culture Deck...
Brick Institute’un sunduğu Soft Commitment #157’den herkese merhaba! Üçüncü dijital öykümüz Pastane’yi okumuş muydunuz?
OpenAI lansmanının içeriğinin %5’ini oluşturduğu, dolu dolu bir sayı oldu. 16 başlık, çok sayıda yeni ürün, girişim, lansman, yatırım…
Teknoloji de dünyanın kendisi de hızla değişiyor, örneğin bugünlerde İstanbul’da, Mayıs’ın ortasında Kasım havası yaşıyoruz. :) Mevsimleri bilemem ama teknoloji için Soft Commitment’da buluşmaya devam edelim, beraber öğrenelim, beraber düşünelim…
Türkiye ve bölgenin alanında lider konferanslarından biri olan Alive '24 Product & Design Conference’da; 300 girişimci, ürün yöneticisi, tasarımcı ve yazılımcı bir araya gelecek, tüm gün ürün ve tasarım konuşacak.
Brick Institute ve Userspots Akademi ortaklığında hayata geçen etkinliğe, Soft Commitment komünitesine özel 5 kişi için %25 indirim sunuyoruz. Eğer etkinliğe katılmayı düşünüyorsanız ve hala bilet satın almadıysanız elinizi çabuk tutup şu formu doldurabilirsiniz.
30 Mayıs Perşembe günü aralarında Getir, Insider, Migros One, Midas ve Miro gibi şirketlerden gelen 24 konuşmacı sahne alacak, etkinlik tüm gün sürecek, Ortaköy’de düzenlenecek.
Evet, ben de orada olacağım.
Soft Commitment’ı ilgisini çekecek arkadaşlarınıza önerebilir, referans sistemizin bir parçası olabilirsiniz. Liderlik tablosunda ilk sıralarda yer alan isimlere, 3 tane Alive '24 Product & Design Conference bileti hediye ediyorum, 16 Mayıs Perşembe saat 18:00 itibarıyla listede en üst sıradan başlayarak iletişime geçmeye başlayacağım. Böylece ilk ‘perk’ de belli oldu. :)
Keyifli okumalar,
Erman Taylan (LinkedIn & Twitter)
🧫 Netflix Culture: Freedom & Responsibility
Hatırladığım ve kontrol ettiğim kadarıyla e-bültende daha önce bahsetmemişim…
En meşhur kültür dokümanlarından birine sahip olan Netflix, bugün web sitesinde en güncel halini yaşatmaya devam ediyor. Netflix’in kültür sunumu da sakin sakin, sindire sindire okumaya fazlasıyla değer bir doküman: Netflix Culture Deck.
Sunum nereden baksanız 25 yıl önce hazırlanmış, 125 sayfa, şaşıracağınız (yani ‘aa bu konuda da böyle mi düşünüyorlarmış’ diyeceğiniz) bir şey yok, ama tam bir kült.
👩💻 ‘Geleceğin Programlama Dili: İngilizce’
#154’de Nvidia CEO’su Huang’ın ‘gençler artık kodlama öğrenmesin’ çıkışından söz etmiştim. Bu sayıya başlarken Generative AI’ın yalnızca kodlama dikeyinde kısa süre içinde yaşanan gelişmeleri özetlemek istiyorum.
1- GitHub Copilot, GitHub Copilot Workspace’e evrildi. GitHub üzerindeki proje ve kütüphanelere entegre çalışabilecek GCW, yalnızca kod yazarken pair yaptığınız bir bot olmaktan çıkıyor; projeninin planlanması, scope belirlenmesi, teknolojinin seçimi ve test/debug gibi uçtan uça her alan dokunabilen komple bir AI haline bürünüyor. Bir anlamda GitHub, Devin’in bütün değer önerilerini kapsayan bir rakip haline geldi.
2- #156’da ‘LLM’lerin veri kaynağı oluşturma savaşları’ şeklinde ifade ettiğim konuda; Stack Overflow ile OpenAI veri paylaşamı ve beraber çalışmak için iş birliği anlaşması imzaladı. Stack Overflow platformundaki 60 milyon soru ile yazılıma dair problemler ve bu problemlere yaklaşımlar için en büyük kaynak konumunda, üstelik soruların çoğu için hangi yanıtın işe yaradığını da biliyor. İş birliğinin sonuçlarını görmek için kısa bir süre daha beklememiz gerekecek ama şunları tahmin edebiliriz; hem OpenAI kodlama sorularında çok daha iyi çalışacak -belki bu dikeyde farklı bir ürün/arayüz sunacak- hem de Stack Overflow kendi platformu üzerinde OpenAI’dan gelen sonuçlarını sunacak.
3- AWS, geliştiricileri önceliklendirdiği bir Generative AI odaklı iş asistanı olan Amazon Q’yu duyurdu: Amazon Q Developer. Hem CLI’da hem de IDE’lerde çalışan Amazon Q Developer, geliştirme hızını %25, verimliliği %40 arttırdığını iddia ediyor. Geçtiğimiz haftanın Amazon’daki diğer ürünü ise Bedrock Studio oldu, Generative AI uygulaması geliştirmeye ve host etmeye yarıyor.
4- Google eski CEO’su Eric Schmidt’in de yatırımcıları arasında olduğu Augment hem lansman yaptı hem de $252m yatırım aldığını duyurdu. Microsoft ve Google’da uzun yıllar çalışan iki kurucu ortağa sahip girişim, büyük code-base’lerde çalışabiliyor, şirket içindeki birden çok takım için uyumlanabiliyor, en çok öne çıkan özelliği geliştiricilerin intent’ini anlayabiliyor. Google, AWS, Microsoft ve GitHub’ın ayrı ayrı rakiplere sahip olduğu pazarda Augment’in geleceği, hemen yukarıdaki gibi anlaşma ve rakiplerinin kendi büyük geliştirici komünite ile araçlarını düşününce pek de parlak gözükmüyor. Ama bu ekip ve yatırımcı ekibinin farklı bir planı olsa gerek…
Nereye bağlayacağım…
Hemen aşağıdaki Perplexity bölümünden kopya çekmiş gibi olmayayım ama yazılımda ürün odaklı düşünmek, farklı disiplinlerden değer sunabilecek bir geçmişe sahip olmak gelecekte geliştiriciler arasında fark yaratan faktörlerin başında gelecek. Bu yenilikleri en başta kabul etmek ve sonrasında kullanabilmek ön şartıyla. Tüm bunlarla beraber x şirketi bugün y kişilik bir ekibe sahipken; zamanla z’nin artması koşuluyla y-z kişinin yeteceği bir dünyayı öngörmemek mümkün değil.
Bu kadar yazılımdan konuşmuşken, kaliteli geliştirici esprisi görelim de gülümseyelim derseniz…
💴 İçerik üreticilerine ‘revenue-based financing’ modeli, Gumroad’dan
10 ay önce ‘VC dünyası değişiyor!’ demiştim ya, en-direkt ama güzel bir örnek hafta içinde Gumroad’dan geldi. Ki üreticilerin dijital içeriklerini dağıtmasına ve satmasına aracılık eden Gumroad’dan öncü rolüyle yazıda da bahsetmiştim.
Şirket başlattığı bu yeni program ile 2023 gelirlerinize bakarak üretimlerinize 100 ile 500 bin dolar arasında para veriyor (para şirkete -bu durumda içerik üretimine- değil, üreticiye gidiyor), gelecek gelirlerinizin %10’una ortak oluyor, daha doğru bir ifadeyle gelirin %10’unu ‘yerinde kesiyor’, bir anlamda temettü geliri elde ediyor. ‘Liquidation preference’ dediğimiz bir çıkış (exit) durumunda tutarın dağıtılmasında ekstra bir hak da istemiyor, yani yine %10’unu alıyor.
Karlılığı yakalayan Gumroad, daha önce aktardığım gibi bir kitle fonlamasına gitmişti, bu modelden elde ettiği temettüleri de bu yatırımcılarıyla paylaşacak. Tüm satış ve ödeme süreçlerinin yine Gumroad’dan gerçekleşmesi, kapalı devre ve de sağlıklı bir ortam oluşmasını sağlıyor.
Gumroad içerik dışında lifetime business’lara da yatırım planlıyor
Gumroad ayrıca kurucusu Sahil Lavingia’ın paylaştığına göre sadece içerikten para kazanmayan, indie girişimcilerin diğer işlerine de benzer bir modelle yatırım yapacak. Yıllık en az $500k gelir elde eden, karlı olan ve kurucusunun da işin geliştiricisi olduğu yazılım odaklı ürünlere $1m’a kadar ödeme yapıp %1-10 arasında pay almayı planlayan Gumroad, bir anlamda lifetime business’lara da yatırımcı olacak, yine kendi yatırımcısı da bu temettü akışının bir parçası olacak.
Benim de Sahil’den öğrendiğim, bu duruma size çok tanıdık gelecek iki isimden de bir örnek var: Jeff Bezos ve Basecamp.
🏦 JPMorgan, 80 milyon müşterisinin ödeme alışkanlarlarıyla hedeflenebildiği bir reklam platformu kurdu
2022’de kredi kartları üzerinden pazarlama platformu sunan Figg’i satın alan ABD’nin en büyük bankası JPMorgan Chase & Co., geçtiğimiz haftalarda 80 milyon kişiden oluşan müşteri tabanını, müşterilerin ödeme alışkanlıklarıyla hedefleyebileceğiniz bir reklam departmanı kurduğunu duyurdu: Chase Media Solutions. Hatta Blue Bottle Coffee ve Air Canada gibi pilot müşteriler 1 aylık deneme sürecine başladı bile.
Belki de projeye dair en kritik detay; bankanın basit bir metin veya görsel gösterimi şeklinde olan değil, kişiselleştirilmiş tekliflere ve cash-back gibi reklam modellerine odaklanması. JPMorgan’ın bu hamlesi e-ticaret gibi B2C iş modellerinde sıklıkla görsek de benim hatırladığım finans için bir ilk, üstelik de ABD’nin 12 Nisan 2024 verilerine göre en büyük bankasından.
Son yıllardaki kişisel veri kullanımı kaynaklı hedefleme zorluklarıyla bu gibi çözümlerin barındırdığı potansiyel ortada. Ama diğer yandan banka uygulaması içinde ‘native ad’ gör-e-meyeceğimize göre probleme direkt değil en-direkt bir çözüm sunulmuş, pazar da müşteri ihtiyaçları noktasında kısıtlanmış oluyor. Kuşkusuz ki sonuçlarını çok merak ettiğim, ilgi çekici ve akılcı bir proje. Tabii 80 milyon son kullanıcının yanında bankanın elindeki 6 milyonluk B2B müşteri de apayrı bir potansiyel.
🔍 Perplexity nasıl ürün geliştiriyor?
2 sene önce kurulmuş, 50 kişilik ekibiyle yılda $20m abonelik geliri elde eden, bugüne kadar $100m üzerinde yatırım alıp unicorn bayrağı takan Perplexity, Google’ın arama motoruna direkt rakip, en popüler yeni nesil AI araçlarından biri... Daha önce de birden çok kez bahsetmiştim, mutlaka deneyin derim.
Peki Perplexity nasıl ürün geliştiriyor, AI’ın içinden doğmuş bir şirket olarak Lenny’nin yine kafa açıcı sayısından (How Perplexity builds product) öne çıkardığım notlar (siz yine de tamamını okuyun derim):
Perplexity’de herkes, her aşamada önce AI’a başvuruyor, bu kültürü tahmin etmek güç değildi ama böyle başlamak istedim. :) Özellikle kuruluş aşamasında finanstan HR’a kadar çoğu konu için o zaman yayında olan GPT-3’e danışmışlar.
Şirketin çoğu IC’lerden (‘individual contributor’) oluşuyor, yönetici seviyesinde çok az kişi var. Takımlar da küçük, 2-3 kişilik, burada da AI kullanımı sebeplerden biri olsa gerek. Toplamda 50 kişilik şirkette 2 PM var.
Kurucu Ortak ve Head of Product Johnny Ho’ya göre uzun vadede şirketin en değerli isimleri teknik PM’ler ve product-oriented geliştiriciler olacak. Bugünkü organizasyonda da her takımın bir PM’i yok, iki PM var demiştim, biri web diğeri mobilden sorumlu.
Çoğu kilit özellik, 1 haftalık sürelerle tasarlanan şirket için hackathon’larda çıkıyor.
Coordination Headwind (sunum)
💳 The Global Payments Report 2024
Worldpay’in hazırladığı detaylı raporda ülkeler ve coğrafi bölgeler ayrımında sektörel kırılımlar, büyüme oranları ve tahminlerini bulabilirsiniz.
Globalde A2A (account-to-account) ödemeler, ülkemizde de nakit kullanımı ve e-ticarette açık ara lider ödeme methodu olan kredi kartının POS’ta da üstünlüğü en öne çıkan noktalardı.
Özellikle fintech’lerde çalışanlar için güzel bir çalışma: The Global Payments Report 2024.
🎒 ABD’deki önlisans eğitime online ve büyüyen bir alternatif: Campus
ABD’de önlisansa denk gelen ‘community college’ öğrencilerine online, ulaşılabilir ve modern bir alternatif sunan Campus, mezunlarına resmi bir diploma veriyor, ayrıca şu an için %90 gibi mezun/işe yerleştirme oranına sahip. Seri A yatırım turunda toplamda $52m civarında yatırım alan şirket, en iyi okulların en iyi öğretmenlerine online ve canlı derslerde öğrencilerle buluşturuyor.
Eğitmenlerin ‘en iyi okullardaki’ kariyerlerine devam edebildiği Campus’de eğitmenler normalde kazandığının çok daha fazlasını kazanıyor, her dönemdeki bir ders için $8k. Öğrencilere laptop ve Wi-Fi da veriliyor, öğretmenler dışında eğitmen koçları atanıyor.
Campus sadece bir fiziksel kampüse sahip, öğrencilerinin çok önemli bir kısmı online eğitim alıyor. Online derslerde 75 öğrenciye bir ‘profesör’ ve 3 asistan düşüyor. Özel bazı programlarında kodlama ve spesifik teknolojileri de konu alan Campus online bir sosyal network’ü de öğrencilerine sunuyor. Tabii ki bu modelin en büyük dezavantajı fiziksel buluşmanın getirdiği sosyal faktörler, bu noktada da Campus’ün hedef aldığı yaş grubu bir miktar bu durumu hafifletiyor.
Bildiğiniz gibi ABD’de orta öğretime gelindiğinde öğrenim kredisi kullanmak oldukça yaygın. Bunun -artık- ülke ekonomisi için iyi olmadığını savunanların sayıcı hiç de az değil, ayrıca sosyolojik olarak hayatlarının başındaki gençler için büyük bir olumsuz gündem olduğu da kesin. Ülkemizdeyse ilköğretimden başlayarak beyaz yakalıların en büyük gündemi özel okul ücretleri, Akan Abdula şurada ne de güzel söylemiş di mi? Campus şimdilik ilköğretim için yukarıdaki bahsettiğim sosyal konulardan mütevellit net bir alternatif değil, ama hibrit bir takım modeller uzun vadede Türkiye’de de şans bulabilir.
🚂 (Generative) AI gelişmeleri: Hindistan’daki seçmlerde AI, ‘OpenAI şov’, WWDC öncesi beklentiler, TikTok etiketlemesi, Founder AI…
OpenAI’s ChatGPT announcement
Desktop app, GPT-4o ismindeki yeni model, ‘omni model’, ‘multi-language’, (yine) iki kat ucuz API, ‘text-to-speech’, ses ve metinde inanılmaz bir hızlanma, direkt ses aktarımıyla (speech-to-text değil, duyguyla beraber) ve görselle (ekran görüntüsü de dahil) konuşmak, ücretsiz plana bu özelliğin gelişi… 13 Mayıs Pazartesi gecesi TSİ 20:00’deki OpenAI lansmanının en kısa özeti bu şekilde.
Çok sayıda iş modeli öldü, iş kolu içinde bulunduğu tehlikeyi çok daha net bir şekilde gördü, tabii bir o kadar da yeni iş modeli doğdu. Gerçekten x bir feature’ı geliştirmenin süresiyle OpenAI’ın onu eklemesi beklemek neredeyse aynı. :) Bir açıdan bakınca çok büyük bir yenilikten söz edemeyiz, yani tüm bunları bekliyorduk, görünce biraz ‘wow’ etsek de, ama şurası da artık kesin ki Generative AI dünyasının yıldızı OpenAI, hep bir adım öndeler…
Lansman sonrası ilk 2 saatin sonunda Dualingo hisseleri böyleydi
Eğer hala denk gelmediyseniz gecenin özeti şurada. Sam Altman’ın lansmana dair kısa yazısı da burada. Sam dünyadaki en iyi modeli ücretsiz verdiklerini ve ses/video temelli yeniliklerini vurguluyor, yazının tonu da özgüven olarak artık en üst noktada.
Yatırım alma süreçlerinde kurucu ortakların AI asistanı: Founder AI
Profesyonel hayatta son 5 senedir herhalde üzerine en çok kafa yorduğum konulardan birisi de girişimlere yapılan yatırımlar.
Masanın her iki tarafında da farklı rollerde yer alan biri olarak; kesinlikle ciddi ve planlı bir çalışma şart diyebilirim. Konunun hazırlık kısmı oldukça kritik olmakla beraber bir de ‘art’ kısmı var ki orada iletişim, çevre, zamanlama ve momentum gibi faktörler ön plana çıkıyor. AI ikinci bölümde de pekala yer alabilir, ama özellikle hazırlık kısmı için fark yaratması çok olası. Founder AI da tam olarak bu noktada devreye giriyor; sizinle ilgilenebilecek VC’yi buluyor, online kaynaklardan çevreniz üzerinden bu isimleri nasıl ulaşabilirsiniz için yol gösteriyor.
Ama… Kesinlikle hazırlık bölümünde başka yapılacak işler de var, bu yatırımcılara nasıl bir hikaye ile gitmeli, bu potansiyel yatırımcılar hangi konuda ne düşünüyor, güncel not ve söylemleri nasıl? Sunum ve data room hazırlıklarını girmiyorum bile…
Yalnızca Türkiye’deki değil, global yatırımcıları da hedefliyorsanız Founder AI’a şans verebilirsiniz.
Diğer Generative AI gelişmeleri;
Hindistan’daki seçimlere AI etkisi üzerine güzel bir makale. Tahmin edeceğiniz gibi deepfake’ler ve gri-siyah çabalar gırla… AI ile oluşturulan içeriklerin dağıtımı için harcanan toplam bütçe ise $50m üzerinde.
2030 yılında AI modellerinin çalıştığı sunucular ABD elektrik tüketimin çeyreğini almaya aday. Örneğin ChatGPT’ye atılan bir sorgu, bir Google aramasının 15 katı kadar enerji tüketiyor. Bu alanda solar enerji ile veri merkezlerine özel bir çözüm geliştiren Exowatt, aralarında Sam Altman’ın da bulunduğu bir grup yatırımcıdan $20m yatırım aldı.
TikTok, DALL-E gibi modellerce üretilen içerikleri etiketlemeye başlıyor. Zamanla tüm platformlar bunu yapmaya başlayacaktır hele görsel ve video için.
Haziran ayındaki WWDC iPad’lerin lansmanı sonrası daha da merak konusu haline geldi, şimdilik Apple’ın AI stratejisi Mark Gurman’a göre şöyle. OpenAI’ın yeni açıklamaları sonrası iOS için daha da heyecanlı bir bekleyiş olacağı kesin.
Kapanış…
Brick Institute’un sunduğu 157. sayıyı buraya kadar okuduğunuz için teşekkürler!
Soft Commitment’ı ilgisini çekecek arkadaşlarınızla paylaşmayı unutmayın. Referans tablosunda yer almak için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.
28 Mayıs Salı, e-bültenin her zamanki günü ve saatinde görüşmek üzere.
Sevgiler.