Soft Commitment #174 | Ortalığı ayağa kaldıran DeepSeek, 'Amerikan Kriptosu', $TRUMP...
Çin’in açık kaynak kodlu LLM'i DeepSeek, 5 beğendiğim ürün, 'Amerikan Kriptosu' ve $TRUMP (nerede kalmıştık?), AI Agents dünyasında olan biten ve globaldeki en erken benimseyenlerin favori ürünleri...
Yürekleri burkan bir acı daha yaşadık. Hiç ama hiç kimsenin işini layığıyla yapmadığı ülkemizde; artık yangın için de ‘kendi önlemlerimizi’ almak gibi bir sorumluluğumuz var?!.. Acının düştüğü tüm evlere sabırlar diliyorum.
Davos, Trump’ın ABD’de başkanlık koltuğuna oturmasının gölgesinde başladı ve bitti, AI ile kripto öne çıktı. Trump ilk haftasında rekor sayıda ‘kanun hükmende kararname’ imzaladı, biri de TikTok’a -gündeme bir atıfla- ‘çökmesine’ dairdi, göreve başlamadan önce ise kendi memecoin’i $trump’ı piyasaya sürdü.
Soft Commitment Podcast
En favori podcast uygulamanızda dinleyin, takip edin, yorum yapın, beğenin…
Son 15 güne Soft Commitment bakışı atmaya hazır mısınız? Rastlamanızın pek kolay olmadığı konu ve içgörülerle, daha sonra birleştirmeniz için çok sayıda nokta koymaya çalışacağım.
Soft Commitment’ı Türkiye teknoloji sektöründe takip eden 6 bin 910 kişiden birisiniz, teşekkürler!
E-bülteni iş arkadaşlarınıza forward etmeyi, sosyal medya hesaplarınızda paylaşmayı lütfen unutmayın.
Keyifli okumalar,
Erman Taylan (Twitter, LinkedIn)
Kişisel gündemim, diğer işlerim:
Sevgili Mümtaz ve Hüseyin’in hazırladığı, Çıtayı Yükseltenler Podcast’ine konuk oldum. Hem kariyerim hem de venture capital dünyasına dair tam 60 dakikalık bir sohbet oldu. Podcast’i aynı zamanda Soft Commitment Podcast’te de bir bonus bölüm olarak yayınladık, kısa bir girişten sonra ilgili bölüme otomatik yönlendirmeyle.
Hangi şirketin kuruluş aşamasına şahitlik etmek isterdim, girişimcilikte abartılan ve hafife alınan riskler, büyümenin formülü, beni en çok etkileyen figürler ve dahası…
PS: İlk cümlelerdeki ‘70 saat’, ‘70 gün’ olacaktı. :)
DeepSeek: Çin’in açık kaynak kodlu ve kullanımı ücretsiz OpenAI killer’ı

Başlamadan; NVIDIA’nın 2024 siparişlerinin üçte birinden fazlası Çin’e gitti. Bu siparişlerde Singapur bir ‘ara durak’ olarak kullanıldı.
DeepSeek, aslında kripto madencilik yapmak için sahip olduğu 10 bin GPU (bazı iddialara göre 50 bin) ile, sadece Çin’in en iyi üç üniversitesinden ekibine kattığı mühendisleriyle, test sonuçlarına göre OpenAI GPT-4o ve Claude-3.5-Sonnet’le ciddi ciddi yarışan büyük LLM modeliyle ilgi odağı oldu. Kullanımı ücretsiz, yani bu farkı denemesi da bedava.
DeepSeek-R1 isimli model burada, açık kaynak kodlu ve ticari kullanıma tamamen izin veren lisansıyla beraber. Hedge fund olan High-Flyer tarafından fonlanan şirket, AGI’ye yürümeyi bunu yaparken de açık kaynak stratejisini sürdürmeyi hedefliyor. Bu strateji Davos seviyesinde açıklamalara konu oldu, ABD’de Trump’ın gelişiyle beraber ülkedeki çip kapasitesinin artmasına benzer bir takım önceliklere sebep olacak gibi.
Çin’deki mining şirketlerine verilen enerji kullanımı gibi teşvikler, NVIDIA’dan alınan H100 GPU'lar bu başarıda öne çıkanlar olarak sıralanabilir. Dikkat çeken bir diğer mesele ise DeepSeek-R1’ın OpenAI ve Claude ile yarışırken çok daha az token ile çalışabilmesi. Bu da geliştiricilerin daha kolay adapte olmasını sağlamaları demek.
Özetle; ABD’de kar amacı gütmeden yola çıkan OpenAI’ın vizyonunu Çinli bir şirket oldukça güçlü bir şekilde devam ettiriyor. Marc Andreessen’ın tweet’i de manalı. Bu noktada ABD’nin ülke dışına çip satışını daraltan hamlesi de önemliydi ama tabii bu hamleden etkilenecek ülkelerden birisi Çin değil.
DeepSeek ile ilgili bölümü ilk yazdığımda Cuma gecesiydi. Ardından şirket öyle bir gündeme oturdu ki, ABD’nin App Store’unda hızla en popüler uygulama oldu, ve hatta NVIDIA daha borsa açılmadan %10 değer kaybetti. Bu bir Çin gizli servisin özel projesi midir, çoğu ABD’li sektör profesyonelinin düşündüğü gibi Çin’in veri çalma işi midir yoksa mühendislikte Çin ABD’nin belirgin şekilde önünde mi bunu zaman gösterecek. Çok büyük laflar etmemek lazım ‘OpenAI yalanmış’, ‘NVIDIA artık batar’ gibi. :)
ByteDance’in Doubao 1.5 Pro’su
Aynı hafta içinde TikTok’un çatı şirketi ByteDance de bir LLM modeli duyurdu: Doubao 1.5 Pro.
TikTok belki -bir ölçüde- Amerikalı olacak ama model yine Çin’den çıkma. Doubao 1.5 Pro, DeepSeek’den bile daha az token ile çalışması ve kodlama alanındaki başarısıyla öne çıkıyor.
Kısa kısa öne çıkanlar: Zing, ‘yeni nesil’ yatırım, Cursor, Stripe, Goldman’ın %95 AI verimliliği ve dahası…
2024 almanağında yer verecek kadar önemsediğim HSBC’nin girişimi neo-bank Zing, bir yıl geçmeden kapatıldı. En başta Wise’a rakip, $170m yatırımla kurulan kurumiçi girişim. Kesinlikle ‘denemeye değer’, ama $170m harcamadan, minimal bir başlangıç yapılamaz mıydı diye sormadan edemiyor insan. İyi maaşlara Zing’e geçen profesyonellere de geçmiş olsun.
Özellikle ABD’deki VC’lerin scout programlarına çok benzer bir tezle hareket eden Powerset; bilgi, ilgi, yetenek ve çevresine güvendiği founder’lara 1’er milyon dolar vererek yatırım yapmalarını sağlıyor. (Bakınız: ‘VC dünyası değişiyor!’)
İngiltere Hükümeti, yapay zekayı ülkenin kılcal damalarına kadar enjekte etmenin stratejik planını duyurdu.
Stripe; 300 kişiyi işten çıkaracağını, ama Klarna gibi işe alımları durdurmadığını, hatta %4’lük küçülmeye karşı %17 büyüme planladıklarını açıkladı. Ayrıca HR’ın başındaki yönetici özür diledi ki olması gereken ama gerçekleşmeyen bir olgunluk.
Goldman CEO’su, bir IPO için hazırlamaları gereken S1 formunun %95’lik eforunu AI’a yüklediklerini açıkladı. Şirketin 11 bini geliştirici olan 46 bin çalışanı var.
Mark Zuckerberg, Meta olarak yıl sonuna kadar 60 milyar dolar harcayarak 1.3 milyon yeni GPU sahibi olacaklarını açıkladı.
AI ile kod yazma aracı Cursor, $105m değerindeki Seri B yatırım turunu açıkladı.
PM’ler için hayır deme sanatı: letsnotdothat.com Her ziyaretinizde ayrı ve makul bir bahane üretiyor, tek tuşla clipboard’unuza alıyor.
AI Agents dünyasında olan biten: Zapier, Tasks by ChatGPT, Postman, World…
OpenAI → Operator
OpenAI, Operator AI adını verdiği, tarayıcınız üzerinde çalışan, Zapier gibi herhangi bir entegrasyon gerektirmeyen AI Agent ürünü Operator’ü duyurdu.
İlk olarak $200 ödeyen ChatGPT Pro kullanıcılarına kısa süre içinde açılacak özellik, zaman içinde yayılacak. Burada kısıtlı sayıdaki test kullanıcılarından birinin detaylı bir makalesi mevcut. Oluşturduğunuz otomasyonları kaydetmek ve GPT gibi paylaşmak dikkat çekici özelliklerden.
Operator, AI Agents’lar özelinde ilk büyük çaplı deneme olacak. Claude’den daha geç duyursa da OpenAI şu an daha önde gibi duruyor.
OpenAI → Tasks
OpenAI ayrıca Tasks adını verdiğini özelliğini Operator’den birkaç gün önce duyurdu. Bu özellik prompt girdiğiniz ekranda çalışıyor, yine dikkat çekici.
Özellikle uygulamada yapabilecekleriniz çok sayıda geliştiricinin kabusu olacak gibi duruyor.
Zapier Agents
AI Agents’ı her duyduğumda aklıma gelen Zapier, sonunda hamlesini yaptı: Zapier Agents. Ama sönük bir duyuru ve niş bir ürünle. Satış odaklı bir AI Agents duyuran Zapier’in bu yeni ürünüyle satış toplantılarına çalışanlarınızı hazırlayabilir, destek e-postalarına otomatik yanıtlar verebilir ve gelen talepleri kategorize edebilirsiniz. Tüm bunları dilediğiniz kaynaklarda yer alan verilerler beslemeniz, bu veri setlerine hangi aksiyonları alacağınızı belirtebilirsiniz. Satış odaklı AI agents araçları tabii ki mutsuz olmuştur, niş alanda çok iyi çalışacak bir ürün gibi duruyor, ama… Şahsen Zapier’den geniş bir ürün duyurusu beklerdim.
Son olarak; World(coin) ve Postman’in AI Agents hamleleri
Sam Altman, adı artık World olan Worldcoin’in de (#139’da detaylıca ele almıştım) AI Agent’larla dijital kimliğinizi konuşturma vizyonunu paylaştı.
Geliştiriciler için API kullanım, geliştirme ve test platformu olan Postman, ‘Postman AI Agent Builder’ını duyurdu. Bu yenilik sayesinde geliştiriciler hem daha hızlı hem daha kolay AI Agents geliştirebilecek, görsel editörle akışları belirleyebilecek, LLM’lere aynı arayüz üzerinden erişebilecek.
Dikkatimi çeken yeni beş ürün…
YC girişimi Rocketable, tek kişilik $1b değerlemeli ilk şirket olmak istiyor. Bunu yapmak için de stratejisi; karlı yazılım ürünlerini satın alıp, ekiplerini gönderip, AI agent’larla ile insanları yer değiştirmek.
Bir başka YC girişimi olan Quantstruct, e-bülten okuyucularının bir kısmının baya önemli bir problemini çözüyor: API ve diğer geliştirici dokümanlarının güncelliği ve kalitesi. Bunu AI Agents ile yapan Quantstruct, PR yorumlarından konuyu anlıyor, anlık ve otomatik güncellemeler yapabiliyor, ekran görüntüleriyle destekliyor ve en dikkat çekicisi; dokümanda yazanları düzenli test ediyor.
$10m yatırım turunu açıklayan Merit Systems, ‘Open Source Capitalism’ mottosu ile açık kaynak kodlu projeye katkı sağlayanlara projede sahiplik veriyor. GitHub’ın ileride satın alacağı bir şirket olur mu dersiniz?
‘AI Agent deyip duruyorsun, peki en basit ve son kullanıcıya dokunan; ürünleşmiş bir AI Agent projesi var mı’ sorusunun yanıtı: DryMerge, yine bir YC girişimi. 7/24 çalışan, kişisel, özelleştirilebilir, iş araçlarına odaklı bir otomasyon aracı şeklinde bi özet yapabilirim. ‘Ee bu basbayağı Zapier değil mi?’ diyorsanız e-bülteni okumaya devam edin. :)
Hallway, uzaktan çalışmanın en dezavantajlı yanlarından biri olan serbest stil ya da kibar olmayayım goy-goy muhabbetini Slack’e getiriyor. Bunu yaparken de her biri kurucularının aklına dayanan işle alakalı, sohbet açıcı konular ortaya atıyor.
En erken benimseyenlerin, iş hayatlarında tercih ettikleri araçlar
Lenny, ki kendisi Substack üzerindeki Soft Commitment abonelerinin %8’i tarafından takip ediliyor, güzel bir araştırma yayınladı ve teknoloji dünyasının global arenadaki en erken benimseyenlerinin kullandıkları araçları sordu.
6500 kişinin yanıtladığı araştırmanın sonuçlarından öne çıkanlar aşağıda, yeni tool ve startup keşfetmek için araştırma birebir:
ChatGPT, %90 oranla kullanılıyor. Ama birden çok LLM’i aynı anda kullananların sayısı da hiç az değil. Claude %35, Gemini de %24 oy almış. Favorilerimden biri olan Perplexity de hiç fena bir yerde değil, %28.
Geliştiricilerin %21’i Cursor kullanıyor, just wow. %40, kodlama yaparken GitHub Copilot tercih ediyor.
Google Meet, Slack’e karşı gittikçe büyüyor. Loom %19’da. Discord sadece %6.
Sunum hazırlamada şaşırtıcı şekilde daha yeni sayılabilecek Figma Slides %17 ile Canva ile beraber üçüncülüğü paylaşıyor. Birinci tabii ki Google Slides. Figma bu arada bi yandan yavaşlığı ile eleştirilse de FigJam’le de Miro’nun hemen arkasında.
En çok merak ettiğim Google Drive vs Notion’da (benim tercihim belli!) kazanan; Google Drive. Notion %37, Confluence %33..
Meraklısına; yükseliş trendinde olan araçlar sırasıyla Linear, Microsoft Teams’ten müşteri çalmayı sürdüren Slack ve Atlassian’dan çalan Notion sıralanıyor.
Nerede kalmıştık? - Kriptoda öne çıkanlar: Circle tokenizasyona göz kırptı, $TRUMP

Piyasadaki fiyat hareketliliğine ne yönde ve nasıl bir zaman çizelgesinde yansıyacak henüz bilmesek de kripto şekil değiştiriyor, en önemlisi de besbelli büyüyecek. SEC altında kurulan ‘task force’, hemen iptal edilen bankaların kripto saklamasına engel teşkil eden düzenleme gibi konular ilk haftanın öne çıkanları oldu. Unutmadan; Silk Road kurucusunun 10 yıla yakın süren hapis hayatı da Trump’ın gelişiyle son buldu.
Trump’ın ilk haftasında kriptodaki 9 büyük hamlesi burada.
$TRUMP
Trump’ın resmi hesabından attığı bir tweet ile duyurulan, ABD merkezli Solana ağında yayınlanan OFFICIAL TRUMP veya $TRUMP, ilk 24 saate 4.3 milyar dolar büyüklüğe (hatta henüz piyasaya çıkmamış olanlarla beraber tüm token arzını düşünürsek tam 21 milyar 78 milyar dolar) ulaştı. Üstelik de token arzının %80’inin tek bir yerde toplandığı bir yapıda.
Sonrasındaysa Trump’ın en ufak bir açıklaması olmadı ama fiyat çakılmadı, hala ciddi ilgi görüyor, hacim yapıyor. Sevgili Baki’nin ‘Kripto Öldü, Yaşasın Amerikan Kriptosu’ başlıklı yazısı konu hakkında oldukça fikir verici ve okuması keyifli.
Baki Er’in Substack üzerindeki DeFi Library e-bültenine, DeFi ve kripto ilginizi çekiyorsa mutlaka abone olun derim.
Fırsattan istifade eden Küba’nın, Dışişleri Bakanlığı resmi hesabından 3 farklı tweet atarak duyurduğu CUBA memecoin’i $100m topladı ama sonra tweet’ler silindi. :)
Hashnote → Circle
Yıl içinde IPO’ya hazırlanan, ABD’nin desteğini çoktan almaya başlayan stablecoin ihraççısı Circle, tokenizasyon platformu Hashnote’u $1.3b ödeyerek satın aldı.
Hashnote, emlak ve emtia gibi geleneksel varlıkları blokzincir üzerinde tokenize ederek işlem görmelerini sağlıyor. Circle’ın sadece Dolar ve Euro’ya değil, başka varlıklara dayalı ürünler çıkarması olası.
Orta ve uzun vadede stablecoin ihraççılarının çözmesi gereken meselelerden biri de ana ürünleri etrafında sarmaları gereken ek ürünler ağı olacak düşüncesindeyim. En başta karlılık için bu gerekli olacak, Circle’ın hamlesi sektörün önemli oyuncularından birisini içeriye dahil etmesiyle çok akıllıca geliyor kulağa.
OpenAI’dan ‘Longevity Vertical Model’: GPT-4b Micro
Longevity’den daha önce bahsetmiştim, en kısa tanımıyla 'sağlığı korurken en uzun yaşam süresine ulaşma’ akımı diyebilirim. OpenAI, hafta içinde Retro Biosciences’le beraber GPT-4b Micro isimli modelini tanıttı.
GPT-4b Micro; Rejeneratif tıp odaklı, biyolojik araştırmalara dayanan bir yapay zeka modeli. Biz son kullanıcılar için değil, laboratuvarlar için geliştirilmiş. Büyük bir protein dizisi veri seti ile eğitilen model; yaşa bağlı hastalıkların tedavisinde, hasarlı organların yenilenmesinde yapılacak araştırmalarda kullanılacak.
OpenAI ve diğer büyük LLM şirketlerinin aynı bu örnekte olduğu gibi alanında uzman olan kurumlarla işbirliğine giderek yayınladıkları modeller; hem araştırma hem de son kullanıcı nezdinde ilgi görebilir, sayıları artabilir.
Bugüne kadar savaş, porno gibi ‘kesin satan’ ve inovasyonlar doğuran sektörler vardı, longevity de ileride bunlardan biri olmaya aday. Hem kesin satması hem de inovasyon doğurmasıyla. GPT-4b Micro gibi dikey modeller de alanında uzman ve güven veren kurumlarla beraber geliştirildiğinde önemli noktalara gelebilir, ileride bir kategori olarak adından söz ettirebilir. Tabii bunları çoğunlukla B2C potansiyelini hayal ederek yazdım.
Bu arada; Retro Biosciences’in bugüne kadar bir milyar dolardan fazla yatırım aldığını ve Sam Altman’ın da yatırımcıları arasında olduğunu sanırım eklemeliyim.
Kapanış…
Buraya kadar okuduğunuz için teşekkürler! Bana ulaşmak içinse, bizzat bu e-postaya yanıt verebilirsiniz. Soft Commitment’ı arkadaşlarınızla paylaşmayı da unutmayın.
Bir sonraki sayı 11 Şubat’ta, her zamanki saatinde sizlerle.
#175’e kadar kendinize iyi bakın.
Sevgiler.